page0343

335

Serwatka — Serwet

w porze letniej oddzielne zakłady serwatczane dla chorych. Takie zakłady znajdują się po części w Alpach szwajcarskich a szczególniej w kantonach Appenzell i St. Galion, tudzież w Tyrolu, Bawaryi i t. d. gdzie one pozostają w związku z fnbrykacyją serów na wielką skalę, po części zaś istnieją one przy źródłach wód mineralnych i niektórych innych zakładach lekarskich. W takich miejscach chrzy pijają serwatkę raz na dzień lub w godzinach dnia onaczczo-nych. obok czego używają kąpieli, okładów i t. d., lub soków ziołowych, unikając wszelkich innych środków lekarskich. Lekarze niekiedy zalecają przygotowywanie serwatki kwaśnej (serum lactis acidum) niekiedy znowu ser-wat/fi lekarskiej (serum lactis medicatum). Serwatka kwaśna otrzymuje się zapomocą Ramienia winnego, kwasu winnego, octu, soku cytrynowego; lekarskazaś przez dodanie ałunu, wina kwaśnego i soli żelaznych. Serwatka słodka przyrządza się z mleka krowiego, koziego albo owczego*

Serwatowski (Weleryjan), współczesny ksiądz teolog, rodem z Galicyi, nauki teologiczne kończył w Wiedniu, poczem był professorem pisma świętego w seininaryjum w Tarnowie, później professorem w uniwersytecie krakowskim, wreszcie penitencyarzem przy kościele Panny Maryi w Krakowie, gdzie dotąd przebywa. Wydał z druku, oprócz licznych rozpraw treści religijnej i filozoficznej, umieszczonych po czasopismach osobno: 1) Leitfaden zur Belehrung der zur kathoLschen Kir che zurucktrettenden Nichluniten (Wiedeń, 1837 r., w 8-ce);    2) Wykład ewangelii ś-go Mateusza (tamże, 18-4-1 r., w 8-ce);

3) Wykład ewangelii ś-go Siarka i ś-go Łukasza (tamże, 1844 r., z mappą Palestyny"); 4) Wykład ewangelii ś-go Jana (tamże, 1845 r.);    5) Wykład dziejów apostolskich (tamże, 1845);    6) Wykład listu ś-go Pawła do

Rzymian (tamże, 1846 roku, w 8-ce); toż samo dzieło wyszło razem pod tytułem: Wykład pisma ś. nowego zakonu (Kraków, 1844—46, 5 tomów, wydanie drugie Warszawa, 1860 r., tomów 4);    6) Obrzędy Wielkiej Soboty

(Kraków, 1850 r., w 8-ce);    7) Modlitwy i obchody Kalwaryjskie ^tamże,

1851    r., w 12-ee);    8) Pogląd na dzieje rodu ludzkiego ze stanowiska

chrześcijańskiego (tamże, 1352); «) Wykład obu listów ś-go Pawła apostola do Koryntyan jako dalszy ciąg wykładu pisma św. (tamże, 1854 roku, w 8-ce);    10) Wykład listów ś-go Pawła apostola do Galatów, Efezów,

Filipińczyków, Ki łosseńczyków i obudwu listów do Tessałońezyków (tamże,

1852    r., w 8-ce);    11) Wykład listów do Tymoteusza, Tytusa, Filemona

i do Żydów (tamże, 1856 r., w 8-ce);    12) Nauki parafijatne dogmatyczne

dla ludu wiejskiego (Warszawa, 1860);    13) Katechizm początkowy dla

rzymsko-katolickiego wyznania młodzieży (tamże, 1862 r., w 8-ce);    i4)

Pierworys sys tematu filozofii ze stanowiska chrześcijańskiego pojęty (Kraków, 1852 r., w 8-ee);    15) Obrona prawdy (tamże, 1860;.    F. M. S.

Serwecz, rzeczka w dawnem województwie i powiecie Mińskim, bkisko źródeł Berezyny, bieży z północy ku południowi i uchodzi do Wilii z prawego brzegu

Serwet (Michał), Sernede, urodził się w Villa Nuova, w Aragonii, r. 1500, uczył się prawa w Tuluzie, a jednocześnie stosownie do ówczesnego zwyczaju, zgłębił klassyków, teologiję, Ojców Kościoła, i uczył się języka hebrejskiego. Ruch umysłowy w Niemczech i Szwajcary, obudzony w XVI wieku przez reformatorów, pociągał niespokojny i burzliwy charakter Serweta. Nieograniczona wolność myślenia, pozbawiona wszelkiego hamulca, szerzyć zaczęła od niejakiego czasu mniemania przeciwne dogmatom o Trójcy świętej, które ogłaszał