page0459

451

Rubesz — Rubikon

znajdują się po różnych pismach: Czeske Besedy z r. 184?; Kwiety z r. 1834 do 1846; Wlastimil z r. 1840; Uzeskd W czeta z y. 1837,1838 1844—1846; Wesna z r. 1837 i t. d. Z powodu ubóstwa przyjąwszy urząd aktuaryjusza zmuszony był zaniechać literaturę. W r. 1847 został syndykiem w Naczeradcu, następnie sędzią assystentem w Kutnohorze a potem w Karlinie. Będąc nareszcie Adjunk-tem w mieście Skutczu, zmarł tam na suchoty 1854 r. Wszystkie pisma Pu-besza wyszły w Pradze w r. 1860, jako część I ogólnego zbioru znakomitszych pisarzy, pod tytułem: Spisy użytecznych czeskych bdsniku nowouńekych (tomów 4). W humorystycznych utworach tego pisma nie czuć najmniejszego silenia się na dowcip; płynie on tu sam z siebie; każda przedstawiona w nich rzecz staje się sama przez się śmieszną. Podobnież i w poetycznych wierszach potoczysty, płynny i lekki, a tłem i treścią, kraj i naród w pospolitym swym żywocie przedstawia. .    Ad. N-

Rubid, Rubidilim, Od rubidus ciemno-czerwony; jestto metal alkaliczny odkryty przez Burnett a i Kirchhofpa za pomocą analizy spektralnej razem z metalem caesium. Rubidium odznacza się tern, że w widmie aparatu spektralnego daje bardzo charakterystyczne lmije fijoleto we. Metale te znajdują się w przyrodzie w nadzwyczaj małej ilości, otrzymują się szczególniej z ługów pokry-stalicznych solanek (ob.), po wydzieleniu soli kuchennej pozostatych; rubidium można także otrzymywać z lepidolitu. Chloroplatyniany obu tych metalów są w wodzie nadzwyczaj trudno rozpuszczalne, traktując zatem wielokrotnie gorącą wodą osad za pomocą chlorniku platyny otrzymany, chloroplatynian po-tassowy się rozpuści, a pozostaną chloroplatyniany obu tych metali. W pozostałości tej cesium zwykle znajduje się w daleko mniejszej ilości niż rubidium. Przez wypalenie chloroplatynianow otrzymuje się chlorki, a po zamianie ich na węglan cezowy (caesium) wyciąga się alkoholem bezwodnym, w którym węglan rubidowy jest nierozpuszczalny. Z niego łatwo otrzymać wszelkie mne połączenia rubidow^re. Własności związków obu tych metali są bardzo podobne do własności związków' potassowych, sodowych, i w ogóle metali alkalicznych.    T. C.

Rubiesz (herb). Na tarczy, trzy belki, jedna od drugiej mniejsza: najniższa, najmniejsza. Nad najwyższą i najdłuższą strzała bez piór, o podwójnych że-lezcach. Nad hełmem trzy pióra strusie.

Rubiesz, W dawanej polszczyżnie ma podwójne znaczenie: 1) Granica, pas gran.czny, rozdzielający dw^ra kraje, i w tej myśli używka tego wyrazu Jan Kochanowski. 2) Rubiesz w^r Inflantach oznaczał włodarza wiejskiego. Czytamy w Voluminach Legum; „W ziemi Inflanckiej Rubieszowie i Pokundziowie, co po naszemu Włodarze.” (III, 49)    K. W/. W.

RllbikGD, mała rzeka uchodząca do morza Adryjatyckiego, która w czasach rzymskich stanowiła granicę między Italiją i Galliją cisalpińską. Historycznej nabyła ona sławy wtenczas, gdy ją (a zatem i granicę swej prowincyi) przeszedł Cezar z 13 legiją w^r styczniu r. 49 przed Chr. i tym krokiem wojnę domową rozniecił. Według mniemania ludu, owym Rubikonem, jest to rzeczka Pi-satello biorąca źródła na południe miasta Cesena i o mil (mighe) 11 na północ Rimini w^rp»daj‘ąca do morza, a mniemanie to potwierdziły tablice Peutinger’ow-skie. Dwór papiezki atoli dekretem w r. 1756 wydanym oznaczył jako Rubikon rzeczkę Lusa o 100 kroków dalej na południe wpadającą do morza. Wyrażenie przejść Rubikon weszło w przysłowie, i w przystosowaniu do śmiałego kroku Cezara, znaczy to samo, co w nieuchronnym jakim kataklizmie

*9*