page0755

747

Śniadecki — Śniatyń

Zajmował. Tak dla Śniadeckiego rozpoczął się nowy zawód przewodniczenia młodzieży sposobiącej się na lekarzy w praktyce medycyny. Przy jego głębokiej nauce i wymowie i osobliwie rzadkiej biegłości w praktyce, lekcyje kliniczne tak w uniwersytecie, jak później w akademii medyko-chirurgicznej trwając przez lat czternaście, ukształciły wielu zdolnych lekarzy, którzy dotąd mają sobie za chlubę, że byli uczniami Śniadeckiego. Umarł w Wilnie 11 Maja 1838 r., prawie na katedrze przy chorych, zasmuciwszy swoją śmiercią cale miasto i Litwę. Zal powszechny trumnę jego otoczył, a ks. Ludwik Tryn-kowski, kanonik wileński, powiedział na żatobnem nabożeństwie jedno z swoich najznakomitszych kazań, które jest prawdziwem arcydziełem wymowy. Dzieła Śniadeckiego drukowane są: l) Mowa o niepewności zdań i nauk na doświadczeniu fundowanych (Wilno, 1799, w 4-ce).    2) Początki che

mii (tamże, 1809, 2 tomy; wyd. 2-gie, poprąw^rne i pomnożone, tamże, 1807; wydanie 3-cie, tamże, 1817, w 8-ce). 3)    Teoryja jestestw organicznych

(Warszawa i Wilno, 1804—1811, 2 tomy, w 8-ce; wydanie 2-gie, Wilno, 1837 i 1838, 3 tomy, niemieckie tłoinaczenie pierwszego tomu przez J. Moritza wyszło w Królewcu, 1810, tłomaczeme drugiej części wydał Neubig w Norymberdze, 1821; francuzkie, wyszło w Paryżu, 18S5, nrzez Ballarda i Desaixi. Wszystkie razem pisma jego wydał Baliński, w Lipsku, w 6 tomach, 1841 r., gdz_#ie zamieszczone jest także na czele życie Jędrzeja Śniadeckiego. F. M. S.

SniadÓW, miasteczko prywatne w gubernii Augustowskiej, powiecie Łomżyńskim, od Łomży mil 2 odległe. Osada ta sięga czasów Władysława Jagiełły, i była początkowo wsią zwaną Smołodowo. Gniazdo rodziny Smoło-dowskich, z których Piotr Smołodowski zbudował tu w r. 1405 z drzewa kościół parafijalny. Za czasów wojny szwedzkiej, świątynia ta spaloną została, wieś jednak wkrótce coraz bardziej zaludniała sic i rozprzestrzeniała, będąc główną, stacyją na ówczesnym trakcie wnrszawsko-łoinźyńskim. zwłaszcza gdy żydzi licznie w niej osiedlać się poczęli. Wystawili oni sonie tutaj jeszcze dawniej, bo już w XVI wieku piękną w stylu gotyckim synagogę dotąd istniejącą. Chrześcijanie po spaleniu się pierwszego, wystawili z drzewa modrzewiowego teraźniejszy kościół w r. 1699, wieś zaś była wtedy własnością Stanisława Ugniewskiego, który usiłując przez handel wzbogacić swe sioło, wyjednał u króla Augusta II przywilej w r. 1703 wydany na zaprowadzenie w^r Smoło-dowie czterech jarmarków. W tej samej epoce, dobra te wkrótce przeszły na własność jezuitów', a ci wnet postarali się podnieść wieś na miasto, i przezw^rali je Śniadow^rem, zaprowadzili prawo magdeburskie i t. p. sw^robody. Po zniesieniu zakonu, Śniadów nadany był staroście Drewnowskiemu, teraz zaś należy do Doberskieh, liczy ogólnej ludności 1647 głów, pomiędzy któremi szóstą część stanowią chrześcijanie, resztę żydzi; pierwsi trudnią się rolnictwem i szew-ctwem, drudzy drobnym handlem, domów znajduje się 154. Jest tu magistrat i 6 _fjarmarków do roku.    F. M. S.

Sniat, pień drzewa, lab oziomek drzewa. W XVII wieku mawiano u nas „Blizko jabłko pada śniatu”. t. j. „Niedaleko pada jabłko od jabłoni.” Dawni pisarze nasi z tegoż wieku, chcąc powiedzieć o człowieku który plackiem pada na ziemie, wyrażali: „że upadł śniatem.'⁷    K. WY. W.

Sniatyń, miasto dawniej w województwie Ruskiem, Ziemi Halickiej, obecnie w^r Galicyi, obwodzie Kołomejskim (na Pokuciu) nad Prutem, niegdyś jako rzymska osada na granicy starożytnej Dacyi położone, odległej sięgające starożytności; w XI już wieku najeżdżany i wydzierany bywał wzajemnie przez drobnych książąt ruskich. Roku 1340 wcielone do Polski, handiownem stało