page0924

916

Srebro

będąca związkiem 75 części srebra z 25 części chloru, rzadko tylko zdarzająca się w górach kruszcowych Saxonii, w Peru i Mexyku. 3) Antymonek srebra, będący związkiem 77 części srebra z 23 częściami antymonu, znajduje się w stanie bezkształtnym i rozsianym, koloru srebrzysto lub cynowo białego, w Andreasbergu, w Altwolfach, w Hiszpanii, Francyi i Mexyku. 4=) Arsenek srebra, zawierający srebro, żelazo, arsen i antymon', jest cynowo-białego koloru, najczęściej z odcieniem szarego, znajduje się w Andreasbergu i Estrema-durze. 5) Błyszcz srebra (Argyrose, Silberglanzerz, Silberglaserz), ważna ruda srebrna, składająca się z 87 części srebra i 13 części siarki, czarnia wo-ołowianego koloru, w kształtach sześciennych i ośmiościennych, tudzież w innych postaciach, napotyka się bezkształtną i naleciałą, znajduje się w Saxonii (Freiberg, Marienberg, Annaberg), w Norwegii (Kongsberg), w Węgrzech, Syberyi, Mexyku i Peru. 6) Srebrniak szklisty kruchy czyli siarek srebra arszenikowy czarny (Sprodglaserz, psaturose), składa się ze srebra, siarki i arszeniku, jest żelaznu-czarnego i czarniawo-popielatego koloru, napotyka się w graniastosłupach rombowych, a także bezkształtny i wpryśnięty, w górach kruszcowych i w Węgrzech. 7) Srebrniak czerwony (Rothgultigerz), ruda niemniej ważna jak dwie ostatnie, składa się z 58—65 części srebra, tudzież antymonu, arsenu i siarki, ciemno-popielatego aż do koszenilowego koloru, napotyka się w romboedrach i graniastosłupach sześciokątnych, bywa także bezkształtny, wpryśnięty, na Harcu, w górach kruszcowych saskich, w Węgrzech, Hiszpanii, Potosi i w innych miejscowościach. Do rud srebronośnych należą: Miargyrit, Polybazit, błyszcz ołowiu, błyszcz ołowiu i antymonu, piryt miedziany i t. d. Rudy te zawierają srebra niekiedy do 10 w 100 częściach, niekiedy zaś tylko ślady jego. Dobywanie srebra z rud bogatych uskutecznia się przez topienie ich w tyglach i uwolnienie od siarki za pomocą żelaza kutego, tudzież przez odciąganie, które polega na stopieniu w piecu kupellacyjnym massy ołowiu zawierającego srebro, na przepuszczeniu strumienia powietrza, który ołów utlenia, a powstająca glejta spuszcza się przez otw^rór w piecu zrobiony, w miarę jej tworzenia się obniżany. W chwili ukończenia roboty występuje zjawisko zwane tęczą, poczem następuje błysk, który dowodzi, że cała ilość glejty z powierzchni srebra ustąpiła. Rudy srebrne rozsiane, tudzież rudy srebrodajne, a szczególniej błyszcze ołowiane, zawierające srebro, wymagają innych, po części bardzo złożonych operacyj. Czynności te w ogólności polegają na tern, że pośrednictwem topienia przygotowawczego i różnych ciał dodatkowych, starają się srebro połączyć z siarką i ołowiem; produkt tego działania prażą, znowu topią i z otrzymanego tym sposobem ołowiu, zawierającego srebro, to ostatnie drogą kupellacyi odciągają. Przy rudach srebronośnych miedzianych starają się otrzymcć miedź surową jako produkt poboczny, z którego za pomocą od-topienia otrzymują srebro. Rudy bogatsze traktują za pomocą rtęci. Srebro otrzymane przez odciąganie, zowie się kupellowem i takowe nie jest jeszcze zupełnie wolne od ołowiu i dla tego je rafinują czyli poddają powtórnemu odciąganiu. W nowszych czasach w otrzymywaniu srebra uczyniono wielkie postępy, tak starają się srebro w rudach zawarte i najczęściej w postaci siarku będące zamienić na chlorek, poddając te rudy działaniu chlorn, a następnie korzystając z rozpuszczalności chlorku srebra w stężonym wrzącym roztworze soli kuchennej (sposób Augustina, po raz pierwszy w Mansfeld wprowadzony w zastosowanie), albo w podsiarkanie sody (metoda Patery), wydzielaią srebro metaliczne. Sposub otrzymywania srebra, według sposobu BiervogeF*, polega na wprowadzeniu srebra w związek rozpuszczalny w wodzie, z którego to roz-