0014

W dniu 30 sierpnia zarządzona została w Polsce mobilizacja powszechna, poprzedzona mobilizacją alarmową, ogłoszoną tydzień wcześniej. Mobilizacja oddziałów marynarki wchodzących w skład Rejonu Umocnionego Hel przebiegała sprawnie. Baterie nadbrzeżne i przeciwlotnicze przyjęły rezerwistów, uzupełniły wyposażenie materiałowe i przyspieszyły wykonanie ostatnich prac polowych. We wszystkich bateriach wprowadzono wachty bojowe. Poszczególne kompanie baonu Hel obsadziły przewidziane wcześniej pozycje obrony na odcinku od Chałup do Juraty. Po wykonaniu nakazanych czynności oczekiwano nadejścia wroga wierząc powszechnie, że jeżeli do wojny dojdzie, będzie ona dla Polski zwycięska.

Siły polskie

Przeznaczone do obrony Półwyspu Helskiego oddziały stanowiły część składową sił tworzących Obronę Wybrzeża. Na czele Obrony Wybrzeża stanął Dowódca Floty, kontradm. Józef Unrug. Bezpośrednio byli mu podporządkowani dowódcy następujących oddziałów i zespołów okrętów: dowódca Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w Gdańsku (mjr Henryk Sucharski), dowódca Lądowej Obrony Wybrzeża (płk Stanisław Dąbek), dowódca Morskiej Obrony Wybrzeża (kmdr dypl. Stefan Frankowski), dowódca Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku (kmdr por. pil. Edward Szystowski), dowódca Dywizjonu Okrętów Podwodnych (kmdr por. Aleksander Mohuczy) i dowódca Dywizjonu Kontrtorpedow-ców (kmdr por. Roman Stankiewicz)³².

Obrona półwyspu oraz wybrzeża od strony morza powierzona została dowódcy Morskiej Obrony Wybrzeża. Dla wykonania postawionych zadań przydzielono komandorowi Frankowskiemu całość floty nawodnej, która, pozostawała w kraju, jak również podporządkowano mu dowódcę Rejonu Umocnionego Hel.

W skład sił floty przeznaczonej do obrony wybrzeża wchodziły następujące okręty: niszczyciel (kontrtorpedowiec) „Wicher”, stawiacz min „Gryf”, 6 trałowców, to jest „Czajka”, „Czapla”, „Jaskółka”, „Mewa”, „Rybitwa” i „Żuraw” oraz 2 kanonierki „Generał Haller” i „Komendant Piłsudski”. Ponadto zespołowi floty przydzielono pewną liczbę jednostek pomocniczych³³. W ostatnich dniach sierpnia zmobilizowano dla mary-

³²    Kmdr por. R. Stankiewicz podlegał kontradm. Unrugowi tylko do 30 sierpnia, to jest do dnia wyjścia do Anglii dywizjonu kontrtorpedowców (w dzisiejszej nomenklaturze: dywizjonu niszczycieli). Pozostawiony w kraju niszczyciel „Wicher” wszedł w skład sił Morskiej Obrony Wybrzeża.

³³    Były to m.in.: okręt hydrograficzny „Pomorzanin”, pływające stacje ropne „Krakowiak” i „Kujawiak”, okręt do ćwiczeń lotniczych M.D.Lot. wysłużony torpedowiec „Ślązak”, szkolny okręt artyleryjski „Mazur”, holownik pełnomorski „Smok” itp.

15