029

formy do dolnych części desek poprzecznych przybite są listwy szerokości 3 cm i wysokości 3,5 cm.

Forma powinna być wewnątrz ostrugana i nasycona ropą.

Masę do wyrobu płyt przygotowuje się z materiału włóknistego (słoma, siano, łodygi roślin pnących, wrzos itp.) pociętego na sieczkę długości 30 do 40 cm i z tłustej gliny rozrobionej

E

-T-T|

te

N 2 /ordzie $2 do 1 cm

Rys. 39. Sposoby układania płyt na belkach stropowych drewnianych: a) bezpośrednio na belkach, b) na łatach przybitych do belek stropowych

do gęstości śmietany. Na 1 m^:l masy daje się od 50 do 80 kg sieczki i 0,5 m³ gęstej zawiesiny glinianej. Do skrzyni z zawiesiną wrzuca się sieczkę, przerabia masę widłami i udeptuje, aby każdy kawałek włókna został dobrze oblepiony gliną. Przerobioną masę pozostawia się w kopcu na przeciąg 1 doby.

Po złożeniu formy, polaniu jej wodą i posypaniu piaskiem •wrzuca się do niej masę glinianą i ubija nieco ponad wysokość listew na ściankach poprzecznych. Następnie wciska się Okorowane żerdzie grubości 2 do 3 cm, uprzednio zanurzone w rozrobionej glinie, w odległości 8 cm od podłużnych ścian formy tak, aby oparły się na listwach. Z kolei formę uzupełnia się masą, ubija ją i wyrównuje. Po wykonaniu płyty formę rozbiera się, a płytę pozostawia na podkładce na przeciąg 2 do 3 dni.

Po zdjęciu płyt z podkładek ustawia się je dłuższym bokiem na ziemi, opierając jedną płytę o drugą. Płyty trzeba chronić przed deszczem i podmakaniem.

Mocniejsze i bardziej odporne na wilgoć są płyty wykonane przy użyciu zarobu cementowo-glinianego. W tym przypadku należy na każde 3 części gęstej zawiesiny glinianej brać 1 część cementu i bardzo dokładnie wymieszać. Zaczyn cementowo-gliniany i przygotowana masa powinny być zużyte w przeciągu najdalej 1 godziny.

Płyty mogą być układane wrębami na belkach (w budynkach gospodarczych) albo między belkami na łatach przybitych do boków belek drewnianych (rys. 39) lub na występach stopy belki żelbetowej DMS. W tym ostatnim przypadku występ stopy belki powinien być prosty, bez skosu.

Płyta powinna opierać się końcami żerdzi znajdujących się wewnątrz płyty. Płyty mogą być ułożone tak, aby spód ich zrównał się ze spodem belek, tworząc równy sufit.

IX. UWAGI OGÓLNE

W czasie wykonywania ścian przed zbliżającym się deszczem lub po skończonej robocie w okresie niepewnej pogody należy przykrywać ściany zawczasu przygotowanymi matami lub daszkami. Krótkotrwały letni deszcz nie dokona większej szkody, lecz rozmoczy wierzchnią warstwę ścian i wstrzyma roboty do czasu ich wyschnięcia.

Schody w budynkach z bloków glinianych, drewniane lub żelbetowe mogą być wykonywane tak samo jak w budynkach z cegły, natomiast w budynkach ubijanych z gliny biegi schodów można wykonywać po zupełnym wyschnięciu ścian.

W celu uniknięcia spływu wody deszczowej z dachu po ścianach, niezależnie od rynien, należy wykonać okapy dachu lub płyty gzymsowe szerokości co najmniej 40 cm. Przy dachach dwuspadowych należy w szczytach wysunąć pokrycie dachowe na 20 cm poza lico ściany.

Rynny należy stosować wiszące na okapie lub płycie gzymsowej, a nie leżące. Rury spustowe powinny być odsunięte od ściany otynkowanej na odległość 4 cm.

Do zawieszenia wrót należy wymurować z cegły filary, które przy ścianach z bloków muruje się jednocześnie ze ścianą, przy ścianach zaś ubijanych muruje się po wyschnięciu ścian, wiążąc je ze strzępiami (sztrabami) wykonanymi w czasie ubijania ścian. Można również stosować takie systemy zamocowania wrót, które nie wymagają zawieszenia na bocznych ścianach otworu.

Ponieważ bardzo trudno jest wykuwać bruzdy lub wnęki w suchej ścianie glinianej, należy wykonać je w czasie murowania lub ubijania ścian.

61