014

nianej. Do desek podkładu przybite są w 4 miejscach klocki i założone kliny, zabezpieczające boki formy przed wygięciem.

Na rysunku 21 pokazano składanie formy do jednorazowego wykonania 22 bloków.

W miejscu założenia ściągaczy należy przybić blachy zabezpieczające przed pęknięciem desek, końce zaś ściągaczy należy obić płaskownikiem wpuszczając go w drewno.

Opisane wyżej formy powinny być wewnątrz gładko ostruga-ne oraz nasycone ropą. Zaleca się okucie bednarką górnej krawędzi form w celu zabezpieczenia przed uderzeniami ubijaka.

Oprócz form o podanych wymiarach komór należy przygotować chociaż po jednej formie na ¹A długości bloku (26 cm) i na ‘/2 długości bloku (17 cm).

Daszki ochronne. Do przykrywania zmagazynowanych „pod gołym niebem” bloków należy przygotować maty słomiane lub daszki (rys. 22).

Daszki w kształcie płyt wykonane są z desek 19 mm lub z okorków zbitych dwiema poprzecznymi latami. Zależnie od wielkości produkcji należałoby przygotować kilka lub kilkanaście płyt.

atacyjnie można przyjąć następujące ilości dodatków zależ-< i> od zbadanego skurczu gliny (tabl. 1). ^{2 3 4}

Tablica 1

Ninsunek składników masy glinianej w zależności od skurczu gliny

Kodzaj gliny	Skurcz w procentach	Stosunek dodatków do gliny piasek lub żużel Bieczka
ilnrdzo chuda	3			1 : 15 (plewy)
i luida	4	1:6	do 1:5 *)	1:15 do 1:10
Nt minio chuda	5	1:5	do 1 :4	1:10 do 1: 9
i minio tłusta	6	1:4	do 1:3	1: 9 do 1: 8
Huśta	7	1 : 2,5 do 1: 1,5		1 : 7 do 1 : 5
lliirdzo tłusta	8		1:1	1: 5 do 1: 4

) Na pierwszym miejscu ilość dodatków, na drugim gliny.

31

1

Posługując się danymi z tej tablicy należy wykonać kilka fuńbnych bloków o różnych proporcjach składników, najbliższych danemu rodzajowi gliny. Na każdym bloku należy wyryć Umer i zapisać proporcję składników każdego bloku. W czasie y.iychania bloków na otwartej przestrzeni, na słońcu (w gównach południowych przykryć) należy je obserwować i zano-ać, na których blokach pokazywały się rysy. Po zupełnym y schnięciu bloków każdy z nich należy rzucić z wysokości iii na twardą, ubitą ziemię. Przyjmujemy proporcję składni-ów odpowiadającą blokowi, który:

2

nie pękał w czasie wysychania, chociażby po wyschnięciu le było śladu pęknięć,

3

*2) nie rozłupał się przy upadku z wysokości 2 m,

4

przy zachowaniu warunków podanych w punktach 1) i 2) Itiwiera najmniejszą ilość piasku, a największą żużla lub sieczki.

W przypadkach nie odpowiadających podanym wyżej wali inkom, należy zwiększyć lub zmniejszyć ilość dodatków.

Wykonanie opisanej próby jest wymagane również, gdy proporcje składników podane są w orzeczeniu laboratorium.