055

Pr. jbiur (><1 rrd. pn.ż.dr.hib.J. K. PiotrowOn^i' *IV stawy tobduilugi*. Vimm 200S. ISBN 83-204. M 22-0Cby TCf

tizcba dokonać jej analizy i przekształceń Pochodną (w sensie matematycznym) krzywej „S" jest tzw. krzywa wrażliwości. W układzie dziesiętnym przekształcenie funkcji „S” daje krzywą przedstawioną na rys 2.8

Krzywa wrażliwości informuje o tym. jaka dawka jest potrzebna do wywołania efektu u określonego odsetka populacji Nie można tego zmierzyć bezpośrednio, gdyż w rzeczywistości na określoną dawkę reagować będzie odsetek osobników wrażliwych na tę dawkę plus odsetek osobników wrażliwych na wszystkie dawki niższe. Krzywą wrażliwości można zatem wyznaczyć jedynie pośrednio na podstawie danych krzywej kumulatywnej typu „S” Krzywa wrażliwości w układzie dziesiętnym jest zwykle asymetryczna: nachylenie prawego ramienia krzywej jest mniejsze niż ramienia lewego Najprostszym przekształceniem krzywej - wpiowadzającym symetrię jest przekształcenie jej na układ logarytmiczny u.log dawki" zamiast „dawki" na osi odciętych, rys. 2 9t

Rysunek 2.9 ,

Symetryczna krzywa wrażliwości w logarytmicznej skali dawek

Układ logarytmiczny „rozrzedza" skalę lewego ramienia, a ..zagęszcza" skalę prawego ramienia krzywej. W ten sposób otrzymuje się normalną krzywą rozkładu statystycznego t krzywą Gaussa i. W rozkładzie krzywej Gaussa istotne są dwie cechy: a) maksimum krzywej wrażliwości wyznacza medianę, b) wartością charakteryzującą stopień zbieżności danych (wrażliwości) w danym układzie biologicznym i metodycznym jest odchylenie standardowe i<r>. którego wartość odczytuje się na osi odciętych. W celu scharakteryzowania toksyczności danego związku dla danego gatunku zwierząt trzeba zatem podać dwie liczby medianę, czyli dawkę, przy której reaguje połowa zwierząt w danej populacji, oraz odchylenie standardowe, które określa rozkład wrażliwości w danej populacji

Przekształcenie funkcji „S" w krzywe wrażliwości ma znaczenie jedynie teoretyczne. Służy ono do uzasadnienia innych przekształceń o charakterze praktycznym, z których najistotniejsze jest przekształcenie funkcji „S"

2.8. METODY OBLICZENIOWE W OCENIE TOKSYCZNOŚCI SS