714 Stalin
7 O Jakowie, Czadajew w: Radzinsky, s. 451. O czerwonej sukience: Gulia Dżugaszwili, Died, Otiec, Mat’ i Drugi je, s. 25. Artiom Siergiejew. MR, ss. 210-211. Wasilij, ss. 92-93. Żenią Alliłujewa: wywiady z Kirą Alliłujewą, Władimirem i Leonidem Redensami; Świetlana R.R; OOY, s. 322. Świetlana umieszcza tę rozmowę w sierpniu 1941 roku, ale córka Żeni, Kira, twierdzi, że miała ona miejsce w ciągu „pierwszych dziesięciu dni”.
8 Czadajew w: Radzinsky, ss. 450-455. Czadajew oparł tę relację na rozmowie z zastępcą szefa sztabu, Watutinem. KR, t. 2, s. 7. Khrushchev, Memuary, cz. 6, s. 682, cyt. za: Bena, s. 255. Żuków, t. 2, ss. 33-40. Mikojan, ss. 390-392. MR, s. 39. Stalin przerażony: Mikojan, s. 389. Stalin zdziwiony wykluczeniem Mikojana: Mikojan, ss. 391-392. Mikojan w: Kumaniew (red.), ss. 31-33. Czadajew w: Radzinsky, ss. 453-455. Moło-tow cyt. za: Mikojan, s. 390. MR, ss. 238-239. Sergo B., s. 324. Volkogonov, ss, 411,424. Mikojan ukrywający się za plecami, Stalin oczekiwał najgorszego, napięcie zniknęło z twarzy Stalina: Sergo B., s. 71. Czadajew w: Radzinsky, s. 455, na podstawie relacji Bułganina, który prawdopodobnie nie był obecny. Kandydatem na członka Politbiura został dopiero w 1946 roku, chociaż wraz z Wozniesienskim i Mikojanem był członkiem nowo sformowanej komisji Sownarkomu, kierującej codzienną pracą rządu, mógł więc dołączyć do tej grupy. Ani Mikojan, ani Mołotow nie wspominają o nim. Stalin znów cieszył się naszym poparciem: Mikojan, s. 392. Erickson, Stalingrad, ss. 171-182; Soviet High Command, s. 601 .Beria, s. 111. KR, t. 1, s. 182.
9 Zbarsky i S. Hutchinson, Lenin’sEmbalmers, ss. 119-120. Rybin, Kto otrawil Stalina?, s. 38.
10 Żuków, t. 2, ss. 64-65. Erickson, Stalingrad, ss. 180-185. Overy, ss. 81-88.
11 Volkogonov, s. 427. Simonow, Zamietki, s. 56. FSB 66.1.6.314-43: Rozkaz NKGB nr 246, O procedurach pociągania do odpowiedzialności zdrajców ojczyzny i członków ich rodzin, 28 czerwca 1941, w: Yakovlev, Century, s. 172.
12 MR, s. 209. Volkogonov, ss. 429, 609. Radzinsky, s. 457. Świetlana R.R, Svetlana, Twenty Letters, s. 177. Mikojan, s. 362. Artiom Siergiejew. „Głupiec”: Stiepan M. Aresztowanie Julii: Gulia Dżugaszwili, Died, Otiec, Mat’ i Drugije, ss. 28-29. „Inaczej nie byłbym Stalinem”: Mgeładze, ss. 198-199. „Jeden jeniec to dla mnie aż nadto”: Wasilij Stalin do Władimira Alliłujewa (Redensa).
13 CChSD Komisji Kontroli Partyjnej 13/76, t. 1. s. 30. Zeznanie Sudopłatowa z 11 października 1960: Sudoplatov, ss. 146-147.
14 Żuków, t. 2, ss. 119-122. Erickson, Stalingrad, ss. 178-179. Mechlis jako „ponury demon”: S.P. Iwanow cyt. za: Spahr, s. 59. Simonow, Zamietki, ss. 55-56.
15 KR, 1.1, ss. 196,201-202. O Budionnym i Timoszence: zapiski Budionnego. O sytuacji militarnej: Erickson, Stalingrad, ss. 204-209. O Stalinie i Timoszence: Anfilow w: Sta-lin’s Generals, ss. 248-249.
16 Bałandin: Jakowlew w: Bialer (red.), s. 301. Miereckow: Vaksberg, ss. 221-223. Wan-nikow studiował wraz z Berią na politechnice w Baku, a ta znajomość mogła uratować mu życie. Mikojan, ss. 425-426. Lesser Terror, s. 73. Sudoplatov, s. 127.
17 Mikojan, ss. 359-360. Overy, ss. 82-83.
34. „Zajadły jak pies”: Żdanow i oblężenie Leningradu
1 Relacja na temat blokady Leningradu za podstawie: Harrison Salisbury, 900 Days. Także: John Erickson, Stalingrad, ss. 83,120,143,145-148,181-195,162-163; Richard Ove-ry, Russia’s War, ss. 99-112; oraz dokumenty znalezione przez autora w RGASPI