0759

Przypisy 721

Studies”, 1.11, nr 3, wrzesień 1998, ss. 128-144, w tym: Goborov, K’s finesthour. Ługań-ski w: Bialer (red.), ss. 54,610: generał Stiepan Mikojan, przyjaciel Wasilija Stalina i syn Mikojana, wątpi w tę historię. Dziękuję za to Antony’emu Beevorowi.

5    A.M. Wasilewski, Dieło wsiej żyzni, ss. 95-96. Volkogonov, s. 470. Dziękuję profesorowi Olegowi Rżeszewskiemu za resztę tej relacji opartą na jego rozmowie z Wasilewskim. Przekazy pieniężne: MR, s. 303. O Stalinie: „mój ojciec też był popem...”, „Ogoniok”, 2 kwietnia 1988, nr 14, s. 20, Aleksandr Bołotin, Czto my znajem o Lapidiewskom? Słynny lotnik Anatolij Lapidiewski spotkał się ze Stalinem na Kremlu: „Towarzyszu Lapidiewski, wasz ojciec był popem, mój też był popem. W razie potrzeby zwracajcie się bezpośrednio do towarzysza Stalina”, cyt. za: Tucker, Power, s. 3. Długoletnia przy-jaźń Stalina z popem Piotrem Kopanadzem: Czarkwiani, ss. 45-46. O Stalinie uwalniającym więźnia: Wasilewski o swoim przyjacielu Szabłowskim w: Kumaniew (red.), s. 236. O planowaniu i Kwaterze Głównej: Erickson,Berlin, s. 41. Szaposznikow i wudu: FO 800/300, John Reed (Moskwa), 19 sierpnia 1942. CAMO RF 215.1184.48.179, dyrektywa GKO nr 1723 podpisana przez Stalina, Tl maja 1942. Wasilewski pełnił faktycznie obowiązki szefa sztabu od 24 kwietnia, kiedy Szaposznikow po raz pierwszy próbował podać się do dymisji, Jukes, Wasilewski w: Stalin’s Generals, ss. 279-280, „Nie skrzywdzilibyście nawet muchy”: Sergo B., s. 339.

6    Żuków, t. 2, ss. 307-341,342-358. Anfilow, Żuków w: Stalin’s Generals, s. 354. Erickson, Berlin, ss. 433, 445, 425, 429, 452, 461^-63, 458, 452. Beevor, Stalingrad, ss. 213, 232-234,240. Alan Clark, Barbarossa, s. 218. „Slavic Military Studies”, 1.10, nr 4, grudzień 1997, ss. 104-139. Bezsenność: PREM 3/430/7: zapis prywatnej rozmowy pomiędzy premierem a generalissimusem Stalinem po sesji plenarnej 17 Iipca 1945, Poczdam: Churchill and Stalin, FCO 2002. O operacji „Mars”: zob. David Glantz, Zhukov’s Gre-atest Defeat: the Red Anny’s Epic Disaster in Operation Mars 1942, gdzie autor szacuje straty na 500 000 ludzi. Źródła radzieckie podają znacznie mniejsze straty rzędu 70 000 zabitych i zaginionych. (A.S. Orłów, Operacyja Mars: razlicznyje traktowki w: „Mir Isto-rii”, t. 4, 2000).

CZĘŚĆ ÓSMA. WOJNA: TRIUMFUJĄCY GENIUSZ, 1942-1945 39. Stalingrad

1 Stalin na wojnie: śpi w ubraniu, I. Orłów w: Rybin, Oktjabr 1941, s. 13. Sztiemienko w: Bialer (red.), ss. 351-359. CAMO RF 3.11.556.13.247-8, Stalin do Wasilewskiego, 23 sierpnia 1943. Wasilewski, Jukes w: Stalin’s Generals, ss. 279,283. Żdanow: RGASPI 558.11.492.86. Rozmowa Stalina i Mołotowa ze Żdanowem, 1 grudnia 1941. Antonow: zielone teczki: Sztemienko w: Bialer (red.), ss. 351-358. Antonow, „przystojny, ciemnowłosy i zwinny”: Djilas, s. 109. Przedpokój: Starinow w: Bialer (red.), ss. 456-A51. I.W. Kowalow w: Volkogonov, s. 419. Simonow o Żukowie w: Volkogonov, s. 385. „Podjęliście mądrą decyzję, towarzyszu Stalin”: Volkogonov, ss. 390-391. „Szczera dyskusja, Stalin słuchał”: Mikojan, ss. 463^165. Mikojan w: Kumaniew (red.), s. 70. „Nie wydaje mi się”: Gołowanow cyt. za: MR, s. 306. Styl Stalina: Nikołaj Bajbakow. Wozniesienski: Wasilewski w: Kumaniew (red.), ss. 237-238. Niepokój: Biełow w: Bialer (red.), s. 295. Kuzniecow w: Bialer (red.), s. 349, w tym: „towarzysze zawsze się z nim zgadzali...” Żuków w: Bialer (red.), ss. 259, 267, Biełow (wynędzniały, ziemista cera), s. 295, Sztiemienko, s. 352. „Skóra i kości” - Khrushchev, Glasnost, s. 65. Fajki: