1007

Rys. X. Pitagoras

dziedzinach nauki.

Rys. XI. Platon

o abstraktach, przy czym geometrycznie charakteryzują się największą jasnością. Według tej koncepcji filozofia to geometria, a reszta to tylko zastosowania. Mało kto wie, że to pitagorejczycy wnieśli znaczny wkład w dziedzinę budowy europejskich instrumentów muzycznych. Oni to bowiem, zafascynowani zasadą Talesa, zastosowali ją również do podziału skali dźwięków, w której kolejne tony uzyskuje się przez skracanie struny stale w tym samym stosunku (ok. 1/18). Zgodnie z tą regułą wbijane są na przykład „progi” w europejskiej gitarze. Melodie pisane w takiej skali można transponować z tonacji do tonacji oraz śpiewać, zaczynając od dowolnego tonu. Opis świata, który jest związany z kulturą starożytnej Grecji, opiera się na metodzie zwanej dzisiaj dedukcyjną. Geometria zaś była pierwszą, w której i poprzez którą zastosowano metodologię dedukcyjną. Metodologia ta znajduje do dziś szerokie zastosowania w wielu

Fanatycznym zwolennikiem Talesa i pitagorcjczyków był uczeń Sokratesa -Platon. Wniósł on dość istotny wkład do geometrii helleńskiej, a o tym, jak dalece był nią zafascynowany, niech świadczy fakt, że gdy założył swą własną Akademię, nad wejściem do niej umieścił napis: Niech nie wchodzi tu nikt, kto nie zna geometrii.

Jego dziełem jest uporządkowanie istniejącej wówczas geometrii i nadanie jej najwyższej rangi wiedzy o istocie ś\yiata. W uznaniu jego zasług pięciu

bryłom foremnym, odkrytym jeszcze przez pitagorcjczyków, nadano nazwę platońskich. Platon był też tym, który sformułował kanon ograniczający środki konstrukcyjne do dwóch przyrządów - cyrkla i linijki.

Geometria była wiedzą uprawianą nic tylko w sferze idei, ale również rysowaną. Rysowanie obiektów geometrycznych wymagało opracowania i stosowa-

Rys. XII. Pięć foremnych brył platońskich: czworościan, sześcian, ośmiościan, dwunastościan i dwudzicstościan

15