2009 01 01 0328

G W v.til $. I. IXil'ty (Am(f voAr»nU \ttr- -ISBN 9?*4>4M5324'.1.0 by W PW SHi?

6    1. Chemia środowiska

część otoczenia w nowy układ. Nie możemy jednak nigdy zapominać o tym, że każda mała część środowiska (ekosystem) jest powiązana z innymi jego częściami i razem stanowią one całość.

0 czym jest ta książka

Książka ta została napisana w celu zapoznania Czytelnika z regułami chemicznymi, które pozwalają zrozumieć nasze otoczenie, globalne środowisko. Pragniemy zasygnalizować, że kilku ważnych tematów nie rozpatrzono w tej książce w stopniu dostatecznym.

Treścią tej książki nie jest analizo środowiskowa, jakkolwiek prawie wszystkie tematy środowiskowe rozpatrywane są na podstawie danych uzyskanych na podstawie analizy. Zazwyczaj jakość dyskusji zależy od jakości dostępnych danych. /. tego względu chemia analityczna ma zasadnicze znaczenie w naszym dążeniu do zrozumienia środowiska. Ponadto analiza w żadnym wypadku mc jest prosta. Oznaczanie stężenia ozonu lub tlenków azotu w stratosferze na wysokości 25 km wymaga bardzo skomplikowanych przyrządów i interpretacji. Określenie stężenia rtęci, która jest dostępna dla ryb w zbiorniku wodnym, wymaga przeprowadzenia starannych pomiarów i zgrabnego rozumowania związanego z oceną znaczenia wyników. Środowiskowa chemia analityczna sama w sobie jest tak obszernym przedmiotem, że poruszać go będziemy jedynie sporadycznie.

Treścią tej książki nie jest również toksykologia środowiskowa. Jednym, ale nie jedynym. powodem zainteresowania się środowiskiem przez mieszkańców Ziemi w XXI w. było jego zanieczyszczenie i degradacja, prowadzące nieuchronnie do wystąpienia negatywnych skutków dla ludzi. Bezpośrednie skutki toksykologiczne, mechanizmy do nich prowadzące i ilościowe aspekty określające warunki, w których żywe organizmy, a szczególnie człowiek, może być narażony na działanie substancji chemicznych, są przedmiotem zainteresowania toksykologii. Na ogół w książce tej skupiliśmy się na przedstawieniu chemicznego oddziaływania otoczenia na określone organizmy. W kilku miejscach podjęliśmy jednak dyskusję dotyczącą podstaw toksykologii, włączając w to Czynniki wpływające na wchłanianie substancji toksycznych przez, żywe organizmy oraz. metody pozwalające na oszacowanie toksyczności w biosferze.

Treścią tej książki nie jest również środowiskowy monitoring, dotyczący technologii zapobiegania zanieczyszczeniom lub ich eliminacji, wliczając w to ważne inicjatywy „zielonej chemii", lub norm i regulacji prawnych wyznaczających dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń. Rozważania nad takimi problemami są niezbędne, jeśli nauka o środowisku ma być czymś więcej niż badaniami teoretycznymi. W książce położyliśmy nacisk na chemię, która leży u podstaw podejmowania decyzji i projektowania urządzeń do ograniczania zanieczyszczeń, ale nie analizujemy szczegółowo ani decyzji, ani projektów.

Na zakończenie pragniemy dodać, że treścią tej książki nic jest również nauka o środowisku w najszerszym znaczeniu. W podręcznikach dotyczących środowiska podejmowane są próby poruszenia całego szeregu tematów i zazwyczaj zawierają one znaczne ilości materiału zapożyczonego z takich nauk jak klimatologia, geologia, biologia itp.