O. W ttaLuoa. S. J. Dudy. fArawi-.v*».tU». WnUM iU)T ISBN OTMWI-IJM+J, I1 by WN PWN HO)
5.5. Chemia deszczu, śniegu i mgły — podobieństwa i różnice 133
Ta ostatnia liczba oznacza ok. 7-procentowe zmniejszenie pierwotnego stężenia ditlenku azotu w czasie I godziny.
Dla ditlenku siarki podobne obliczenia są następujące:
szybkość utleniania = —iillAl =śrMj,[.SO;]|'()H| di
= 1.2 10 12 cm' • cząsteczek 1 • s'1 - 2,4 • 10" cząsteczek ■ cm-' ■ 1,7 • 10A cząsteczek ■ cm = 4.9 • I05 cząsteczek • cm'3 - s'1 = 1,8 • l()y cząsteczek cm 1 - h"1
Początkowa szybkość utraty ditlenku siarki odpowiada w przybliżeniu 0,7% wartości jego pierwotnego stężenia w czasie 1 godziny. Zauważ, ze przeprowadziliśmy tutaj obliczenia jedynie dla procesów homogenicznych.
Biorąc pod uwagę te i inne drogi utleniania, stwierdzono, że gdy obydwa tlenki, to jest siatki i azotu, są emitowane z terenów przemysłowych i niesione z wiatrem wraz z produktami ich przemian, stosunek molowy siarczanów( VI) do azotanowiV) wzrasta wraz. z. odległością od źródła. Na przykład w Holandii stosunek ten wynosi w przybliżeniu 1:1 do 1.5:1 i jest on typowy dla przemysłowych okręgów w Europie Zachodniej. Przy dominujących wiatrach północno-zachodnich wartość tego stosunku ulega zmianie na 2:1 w południowej Skandynawii, natomiast w północnej Skandynawii osiąga wartość 5:1.
| DO ZAPAMIĘTANIA
Kwasy azotowy(V) i siarkowy(VI), pochodzące w większości zc źródeł spalania na terenach uprzemysłowionych, stanowią główną przyczynę nienaturalnie niskiego pH opadów atmosferycznych w różnych miejscach naszego globu.
Skład chemiczny deszczu jest w wysokim stopniu zmienny i zależy od położenia geograficznego i wpływu naturalnych i antropogenicznych procesów chemicznych przebiegających w atmosferze w danym regionie. Wcześniej podkreśliliśmy rolę związków siarki i azotu w określaniu kwasowości deszczu i innych postaci opadu atmosferycznego. W tabeli 5.1 przedstawiono główne składniki deszczu pochodzącego z różnych miejsc. Dodatkowe pierwiastki (łącznie z metalami) występujące w deszczu w śladowych ilościach zależą również od danego obszaru. W pewnym stopniu te śladowe składniki pochodzą z gleby i innych cząstek pyłu. które działają jako zarodki, wokół których kondensuje