2009 01 01 5145

<A W wLaoo. $ i l

ISBN 97UU4M5J240. C by W PW ZOirt

7.3. Jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń

nam zająć się takimi specyficznymi i indywidualnymi przypadkami, ale zapoznamy się z charakterem atmosfery wewnątrz pomieszczeń w warunkach ..normalnych”, czyli takich. jakie panują w naszych mieszkaniach. Tutaj również istnieje wiele możliwości. W niektórych częściach świata, gdzie klimat przez cały rok jest ciepły, pokaźna część populacji ludzkiej żyje w domach zbudowanych z bogatych w materiały ilaste gleb lub z innych surowych lub wypalonych materiałów. Z powodu przyjemnej temperatury te domy są otwarte przez większą część czasu i wymiana powietrza jest bardzo szybka. Jednak czasami ogrzewanie (w chłodniejszych porach roku) lub gotowanie jest dokonywane z użyciem otwartego ognia w pomieszczeniu bez komina. Stosowane są rozmaite rodzaje paliwa, przy których spalaniu emitowana jest złożona mieszanina gazów i pyłu. Właściwości powietrza w tych domach będą znacznie się różnić od panujących w domach budowanych w klimacie umiarkowanym lub zimnym. W tych ostatnich regionach materiały konstrukcyjne stanowią typową kombinację cegieł, kamieni, drewna, rozmaitych tworzyw sztucznych oraz metali. Często takie domy są dobrze izolowane i uszczelnione, wymiana między powietrzem zewnętrznym i wewnątrz budynku jest więc w istotny sposób ograniczona. W domu dokonuje się wielu rozmaitych czynności, łącznic z czyszczeniem, gotowaniem, ogrzewaniem za pomocą otwartego lub zamkniętego ognia i paleniem tytoniu. Wynika z tego obserwowane zróżnicowanie jakości powietrza.

Wyróżnić można cztery główne czynniki, które określają jakość powietrza wewnątrz pomieszczenia.

•    Pierwszym z nich jest charakter otaczającego powietrza, występującego na zewnątrz budynku. Bez względu na to. czy wymiana między powietrzem zewnętrznym i wewnętrznym zachodzi szybko, czy też wolno, na atmosferę wewnątrz pomieszczenia zawsze wpływa powietrze napływające z zewnątrz. Jedyne źródła niektórych zanieczyszczeń znajdują się na zewnątrz budynku. Wiadomo, że tworzenie ozonu jest procesem fotochemicznym, wymagającym obecności promieniowania nadfioletowego. Dlatego też nie może on normalnie tworzyć się wewnątrz budynku (chyba że jest generowany przez urządzenia elektryczne, takie jak kopiarki i filtry elektrostatyczne stosowane do ograniczenia zapylenia). Pomimo to stężenie wewnątrz pomieszczeń waha się zwykle w zakresie od 5 do 15 |ig-m ³. W większości przypadków cały ozon obecny w budynku powstał w atmosferze na zewnątrz. Dlatego też należy się spodziewać, żc stosunek c_woo(wewnątrz)/r\,,₀,,(na zewnątrz) jest zazwyczaj znacznie mniejszy od jedności.

•    Drugim czynnikiem jest szybkość przenikania lub szybkość wymiany powietrza w budynku. Odnosi się to do miejsca jego lokalizacji i konstrukcji. W domu o otwartej konstrukcji w tropikach dochodzi do wielokrotnej wymiany w czasie I godziny. Z drugiej zaś strony, w izolowanych domach w klimacie umiarkowanym w porze zimowej zazwyczaj szybkość wymiany powietrza jest rzędu 1 h ’, podczas gdy w dokładnie uszczelnionych ..wydajnych energetycznie" zabudowaniach powietrze ulega wymianie jedynie co 2 lub niekiedy nawet 10 godzin, co odpowiada szybkości wymiany powietrza, odpowiednio, 0,5 do 0,1 h^-1. W tych ostatnich przypadkach wpływ atmosfery zewnętrznej na jakość powietrza wewnątrz pomieszczenia jest znacznie mniejszy. Ważnym następstwem jest tutaj fakt. żc dowolna substancja chemiczna powstająca