2009 01 024956

G. W \utLuxt. S. 1. Durry. ('Amur uiukroU Wloiiwj 2W7 ISBN V7M>-0I-I5)W-1,0 fcy WN PWN SHrt

293

11.3. Zasadowość

11.3. Zasadowość

Pojemność buforowa wody w stosunku do kwasów

Postęp naszej wiedzy dotyczącej chemii węglanów w wodzie jest ściśle związany z pojęciem zasadowości. Zasadowość Sianowi miarę zdolności wody do zobojętniania kwasów i jest bardzo ważna przy przewidywaniu stopnia zakwaszenia jezior i rzek. Definicja zasadowości uwzględnia ważne prolonoakceptorowe składniki większości wód naturalnych:

zasadowość = (OH ] + [HCO7] + 2[COj“J - [H₃0⁺]    (11.21)

akccplury protonów    dooor protonów

Pokrewnym, ale rozszerzonym pojęciem jest zdolność zobojętniania kwasów (ANC. ang. acid-neutralizing capacity), która bierze pod uwagę fakt obecności w wodzie szerokiego spektrum rozmaitego pochodzenia innych protonoakceptorowych indywiduów chemicznych:

ANC =

[OH-J-HHCQ7J-h21COf J-HB(OH).7J-HH₃SiO;j-HHPOi-~]-HHS~J-HNMO~J

akceptory protonów

+... - [H.,0¹1 - 3tAJ(H₂Q)^] - • • • (U-22)

donory protonów

W tej definicji NMO odnosi się do naturalnie występującej materii organicznej w kolumnie wody.

Indywidua chemiczne zawierające bor. krzem, fosfor i siarkę, ność zobojętniania kwasów, charakteryzują się wartościami pK naturalnych. Odpowiednie reakcje mają postać	wpływające na zdol-w zakresie pH wód
B(OH>4 -ł- H,0^+ -♦ H3BO, + 2II2O	(11.23)
H,SiO; + HiO* -» Si(OH)4 + H20	(11.24)
HPOj^- + H?Q' -* H2PO_7 + H:0	(11.25)
HS“ + H,0^+ -♦ H2S + H2Q	(11.26)

Wartości p/ć., kwasów II1BO1, Si(OH>4. H₂P0₄ i II₂S wynoszą odpowiednio 9.14. 9.66. 7.21 i 7.04. Jakkolwiek wartości te odpowiadają w przybliżeniu wartościom pH wody w rozmaitych ekosystemach wodnych, to udział powyższych indywiduów chemicznych w zobojętnianiu jest zazwyczaj minimalny. Wynika to z faktu, że występują one w zbyt małych stężeniach, aby mogły wywierać istotny wpływ. Dlatego w wielu zbiornikach wody zasadowość odpowiada w przybliżeniu ANC. Sugeruje to. że jedynymi indywiduami protonoakccptorowymi o znaczących stężeniach są postaci węglanowe i/lub jony wodorotlenkowe. Ponieważ miareczkowanie nie pozwala na rozróżnienie tych postaci, pomiary zasadowości są w istocie pomiarami ANC. Pomimo tego faktu termin zasadowość stosowany jest często w szerszym sensie.