2009 01 02 0123

<A W wLaoo. $ i l

ISBN 97UU4M5J240. C by W PW ZOirt

305

12.1. Podiodzenie materii organicznej w wodzie

całkowitego układu wodnego. Tak sarno jak w glebie, wielkie ilości mikroorganizmów (drobnoustrojów) bytują w hydrosferze, w zależności od warunków środowiskowych. Niektóre z nich. jak glony, są organizmami fotosyntczującymi. wymagającymi światła słonecznego i tlenu, i dlatego rosnącymi w warstwach bliskich powierzchni wody. Bakterie i inne rodzaje mikroorganizmów występują szczególnie obficie w osadach. Wszystkie mikroorganizmy wymagają dostarczenia substancji pokarmowych, ażeby wzrastać i się rozmnażać. W okresie swojego życia różnorodne rośliny i mikroorganizmy uwalniają niektóre swoje produkty do kolumny wody. Zwierzęta o wielkości mikroskopowej również ze swoich organizmów uwalniają rozpuszczalną materię organiczną. W skali światowej oszacowano, że ok. 10% aktywności drobnoustrojowej w wodzie wykorzystywane jest do wytworzenia rozpuszczonej materii organicznej (RMO). Załącznik A.2 zawiera informacje o produktywności związanej z tworzeniem się węglowych związków organicznych w zbiornikach wodnych.

Po obumarciu, pozostałości organiczne pochodzące od większych roślin i zwierząt, podobnie jak biomasa drobnoustrojowa, ulegają modyfikacji chemicznej w wyniku różnorodnych procesów rozkładu i nowej syntezy. Wiele z tych reakcji prowadzących do powstania zmienionych produktów organicznych ulega przyspieszeniu dzięki obecności żywych mikroorganizmów (drobnoustrojów) w glebie lub wodzie. Niektóre ze związków organicznych utworzonych w wyniku degradacji i syntezy przechodzą do kolumny wody w postaci rozpuszczonej lub zawiesiny.

Obok źródeł naturalnych, swój wkład w materię organiczną w wodzie wnosi człowiek. Są to duże objętości niedostatecznie określonych ścieków, takich jak ścieki domowe lub ścieki /. papierni, które czasami są zrzucane do rzek. jezior i oceanów albo bezpośrednio. albo po ich oczyszczeniu. Oprócz wielkiej ilości ścieków, źródła antropogeniczne również dostarczają specyficznych związków organicznych — związków chemicznych stosowanych w rolnictwie, preparatów leczniczych oraz produktów lub odpadów z procesów przemysłowych. Ich zakres jest tak szeroki, jak duże jest bogactwo samych zw iązków organicznych.

Rozróżnienie między źródłami naturalnymi i antropogenicznymi nie zawsze jest proste. W sposób oczywisty do kategorii źródeł naturalnych zaliczane są produkty organiczne. które są wynikiem rozkładu liści, podczas gdy uwalnianie kwasu nitrylo-trioctowcgo (Huita) do strumienia ścieków z urządzeń wytwarzających detergenty jest przykładem bezspornej działalności antropogennej. Inne przykłady są mniej oczywiste. Trichlorometan (chloroform) jest chlorowanym węglowodorem, który, można przyjąć, jest wytwarzany jedynie w procesach przemysłowych. Jednak wykazano, żc miliony ton tego związku każdego roku tworzą się również w wyniku reakcji naturalnych. Rzeczywiście. ponad 1500 związków chloroorganicznych zidentyfikowano jako produkty naturalne w organizmach żywych. Podczas gdy wiele /. tych związków to związki o małej masie molowej, takie jak mono- i trichlorometan oraz 2.4.6-trichlorofcnol. mamy również, związki złożone, związki chloroorganiczne o stosunkowo dużej masie molowej, które występują naturalnie w środowisku. Stąd też dysponujemy obszerną listą związków chemicznych — niekoniecznie chloroorganicznych — które są pochodzenia zarówno naturalnego, jak i antropogenicznego.