2009 01 020224

ft W \wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*\iU, W.rumrj 'U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN TOiO

S30    19. Chemia odpadów stałych

wynoszą, odpowiednio, 2 i 8. Stwierdzono, że te trzy pierwiastki najprawdopodobniej decydują o toksyczności w ok. 75% przypadków. Stąd też ich ilość wprowadzana do gleby nic powinna przekraczać 560 kg • ha ¹ (mierzona w równoważnikach cynku) w okresie 30 lat.

PRZYKŁAD 19.2

Akceptowane ilości wprowadzanego do gleby osadu ściekowego

Rozważmy osad ściekowy zawierający cynk o stężeniu 920 mg • kg^-1, miedź o stężeniu 540 mg - kg ¹ i nikiel o stężeniu 60 mg ■ kg . Wyznacz ilość tego osadu, którą będzie można wprowadzić do gleby.

stężenie równoważników cynku = 1 • 920 + 2 • 540 + 8-60

= 2480 mg kg^-'

Zauważ, że zastosowana jednostka mg • kg ' jest równoważna jednostce g • l'¹. a zatem osad ściekowy zawiera równoważników Zn: 2480 mg ■ kg"¹ — 2480 g • t ¹ (osadu ściekowego). Rekomendowana maksymalna dawka cynku lub równoważników cynku wynosi 560 kg • ha ¹ = 560000 g ha a zatem

rekomendowana maksymalna _ 5,60-10 g ha~ _    ^

ilość szlamu    ^—    2480 g - r^1    —

Zgodnie z tym kryterium maksymalnie 225 t osadu ściekowego można wprowadzić na powierzchnię I ha ziemi w okresie 30 lat.

Jak należało się tego spodziewać, większość metali dodanych wraz z osadem ściekowym początkowo obecna jest w postaci organicznej, jakkolwiek niektóre z nich mogą być związane z fazami mineralnymi pochodzącymi z materiałów glebowych, które znalazły stę w wodnych ściekach. W glebie metale śladowe są obecne w postaci licznych różnorodnych związków — z materią organiczną, z minerałami węglanowymi, z tlenkami żelaza i glinu, a także włączone do struktury krzemianów. Metal związany z materią organiczną w osadzie ściekowym jest uwalniany w momencie, gdy materiał organiczny ulega rozkładowi na polu i jego większość wiąże się z kolei z jakąś inną fazą stałą w glebie. Z tego względu metal zostaje całkowicie unieruchomiony i zazwyczaj pozostaje w warstwach wierzchnich gleby, gdzie może być pobierany przez rośliny lub gromadzić się wraz z upływem czasu.

Problemy związane z zasoleniem nie są na ogól związane z wykorzystywaniem osadu ściekowego jako nawozu. Większość rozpuszczalnych soli zostaje rozproszona w wodnych ściekach z oczyszczalni, a sam osad ściekowy nic zawiera dużych ilości jonów w roztworze.

Interesującą koncepcją jest jednoczesne wykorzystanie dwóch materiałów odpadowych, co jest korzystne dla środowiska, jak to przedstawiono na przykładzie zastosowania osadu ściekowego jako uzupełnienia do odpadów kopalnianych. Podkreślaliśmy, że odpady te często wykazują ograniczoną zdolność utrzymywania wody. ilość składników pokarmowych oraz centrów wymiennych pozwalających na zatrzymywanie substancji