O. W v.*il iwi S. J. IXjI!v l’A»nw ^ujw 2U)7
ISBN *7P*y4\-l$}H-\ C by WN PWN 2W0
543
Literatura uzupełniająca
znacznie mniejsze niż w lotnym popiele. (Związki WWA są tutaj wyjątkiem, ponieważ ich stężenie w popiele dennym jest porównywalne lub większe niż w lotnym popiele.) Nawet jeśli stężenia niepożądanych substancji są niewielkie, ich wymywanie z pozostałości jest zawsze możliwe. W celu sprawdzenia tego stwierdzenia opracowano testy wymywania, takie jak Scąucntial Batch Extraction Proceduro (ASTM Standard No. D4793-88). W tym teście popiół został zmieszany z. wodą w stosunku masowym 20 części wody do I części popiołu. Mieszaninę po wytrząsaniu przez 18 h rozdzielano, zachowując fazę wodną, a procedurę wymywania powtarzano pięciokrotnie. Z kolei połączone fazy wodne podawano analizie na zawartość metalu i obecność zanieczyszczających substancji organicznych. W większości przypadków interesujące nas chlorowane związki organiczne występowały w ekstraktach na poziomie bliskim lub poniżej granicy wykrywalności. Stężenia większości wyekstrahowanych metali były również bardzo małe. Z tych względów popiół denny jest bardziej obojętnym i mniej szkodliwym produktem niż popiół lotny. Dlatego znajduje on często zastosowanie jako materiał konstrukcyjny (na przykład do przygotowania podtorza kolejowego lub koryta drogi) lub składowany jest na wysypiskach odpadów. Metale żelazne i nieżelazne są odzyskiwane w niektórych spalarniach, szczególnie na terenie Europy.
Na zakończenie pragniemy zwrócić uwagę, że odpady usuwane przez spalanie wymagają stosowania palnych materiałów. Są to. oczywiście, te same materiały (odpady spożywcze, papier, tworzywa sztuczne itp.). które są najodpowiedniejsze do recyklingu lub kompostowania. W efekcie spalanie hamuje rozwój innych środowiskowo bardziej pożądanych metod odwrócenia kierunku strumienia odpadów od wysypiska. W dodatku ponieważ spalarnie wymagają stałego źródła paliwa, ich wykorzystanie może zachęcać do ciągłych dostaw palnych odpadów.
19.4
DO ZAPAMIĘTANIA
Odpady miejskie stanowią złożoną mieszaninę materiałów. Usuwanie odpadów musi uwzględniać ich zasoby i wartość energetyczną oraz konsekwencje środowiskowe wynikające z przyjęcia rozmaitych strategii postępowania. Składowanie materiałów na wysypiskach, kompostowanie i spalanie, wszystkie te metody zostawiają swoje piętno na środowisku.
1. A.D. Bradshaw. M.J. Chadwick. The restoeation of land, Bluckwell Scicnlitic Publicalions. Oxford 1980.
2. Soils for management <4organie wastes and waste waters (red L.F. Rlliot. FJ. Stevcnson). Soils Science Society of America. Madison. Wiscousin 1977.
3. Chemisiry and biolog)' of solid nosie (red. W. Salomon*. U. Forsmcr), Springer-Vcrlag. Berlin 1988.
4. W.L. Rathjc. C. Murphy. Rubbish: the archeolog)- ojgarbage. IlarpcrCollins. New York 1992.