28

6.6.4. Znaczenie zasady substytucji czynników produkcji dla gospodarki

W każdej gospodarce wzajemne relacje czynników wytwórczych odzwierciedlają ich względną rzadkość (w odniesieniu do popytu tych czynników). Czynniki wytwórcze wy stępujące w obfitości i łatwo dostępne mają ceny niskie, w odróżnieniu od czynników rzadkich (o małej podaż}'), których ceny są wysokie i zmuszają do oszczędnego nimi gospodarowania.

W zależności więc od dostępności czynników produkcji, metody produkcji tego samego dobra są różne w różnych krajach. Na przykład w kraju o małej powierzchni i dużej liczbie ludności popyt na ziemię będzie relatywnie wysoki i będzie ona droga. Firmy produkujące dobra rolnicze będą oszczędnie gospodarować ziemią, zużywając dużą ilość pracy na jednostkę ziemi. W takim przypadku produkcja będzie pracochłonna i zicmiooszczędna. W krajach wysoko rozwiniętych, gdzie praca jest wysoko kwalifikowana i bardzo droga, będzie się stosować metody produkcji oszczędzając pracę. W krajach zacofanych, w których podaż rąk do pracy jest duża, a kapitał rzadkim dobrem, metody produkcji będą mniej zmechanizowane, a więc bardziej pracochłonne i mniej kapitałochłonne.

Przedstawione rozumowanie jest określane mianem systemu cen jako mechanizmu samorcgulacji. System ccn czynników wytwórczych kieruje działaniami indywidualnych przedsiębiorstw, dążących do jak największych zysków. Ceny czynników wytwórczych są wyznaczane przez konkurencyjne rynki i zmuszajądo oszczędnego gospodarowania rzadkimi czy nnikami produkcji w całej gospodarce.

Reasumując: przy pod ej i mm ani u decyzji o wybuize metod wytwarzania. każde społeczeństwo zainteresowane osiąganiem największych korzyści z posiadanych zasobów- czy nników wy twórczych powinno brać pod uwagę ich w-zględnc rzadkości.

f

Uzasadnij korzyści wynikające dla gospodarki z substytucji czynników produkcji.

9