(4.9)
Sumaryczna strata ciśnienia wynikająca z oporów tarcia i oporów miejscowych może być obliczona z zależności
(4.10)
lub
(4.11)
Ap* -A.
Wielkości współczynników oporów lokalnych lub (rzadziej) długości zastępcach (najczęściej wyznaczone doświadczalnie) dla różnych elementów armatury są podawane w tablicach inżynierskich. Dla prostych, dających się ściśle zdefiniować przypadków, podawane są także wzory teoretyczne na obliczanie współczynników C, np. dla nagłego rozszerzenia przekroju
S2
(4.12)
gdzie Si i S2 odpowiednio pole przekroju mniejszego i większego, przy czym dla tak obliczonego £ prędkością obliczeniową w równaniu (4.7) jest prędkość w rurze o mniejszym przekroju.
3. Aparatura
Schemat aparatury jest przedstawiony na rysunku 4.2.
Powietrze z otoczenia jest zasysane za pomocą wentylatora 3 napędzanego silnikiem elektrycznym do rury ssącej, na której jest zainstalowana kryza nastawna 1 i zwężka pomiarowa 2. Wentylator tłoczy powietrze do kolektora 4, z którego odchodzą trzy rury 9, 10 i 11. Z kolektora powietrze przepływa przez ' jedną z tych rur w zależności od tego, który z zaworów odcinających 5, 6, 7 jest otwarły i następnie wypływa do otoczenia. Kryza nastawna służy do zmieniania w różnych pomiarach prędkości przepływu powietrza poprzez ręczne ustawianie
1 - kryza nastawna, 2 - zwężka pomiarowa, 3 - wentylator, 4 - kolektor, 5, 6,7 - zawory odcinające, 8 - złącze bagnetowe, 9 - rura prosta, JO - rura wymienna, 11 - rura z kolankami, 12 - manometr elektroniczny połączony ze zwężką pomiarową 13 -manometr elektroniczny do pomiaru różnicy ciśnień w badanej rurze, 14 - włącznik manometrów, 15 - włącznik wentylatora, 16 - rurki impulsowe do podłączenia do rur, 17 - rurki impulsowe od zwężki pomiarowej.
(zmniejszanie lub zwiększanie) prześwitu kryzy. Zwężka pomiarowa 2 służy do pomiaru przepływu gazu i jest na stałe połączona elastycznymi przewodami impulsowymi 17 z manometrem elektronicznym 12, na którym odczytuje się ciśnienie różnicowe wyrażone whPa. W ściankach każdej z rur P, 10 i 11 znajdują się po dwa otwory do odbioru impulsu ciśnienia, zaopatrzone w nagwintowane końcówki do połączenia z elastycznymi przewodami impulsowymi 16. Otwory impulsowe wyznaczają długość odcinka pomiarowego danej rury. Przewody impulsowe są połączone z manometrem 13, na którym odczytuje się wyrażony w hPa spadek ciśnienia podczas przepływu powietrza w odcinku pomiarowym badanej rury.