marta00011 bmp

towarzyszy temu specyficzna retoryka polegająca na powielaniu opinii obiegowych. Celem artykułu jest pokazanie czym są odmiany GM i co wynika z ich ponad dziesięcioletniej obecności w rolnictwie. Zasadnicza treść artykułu odnosi się do odmian GM, które zostały wprowadzone dotychczas do uprawy i posiadają nowe właściwości wymienione w tab.l. Problematyka ta została, w uzupełniającym zakresie, przedstawiona w innym opracowaniu (Malepszy, 2006).

Czym są odmiany GM

Odmiana GM różni się od odmian dotychczasowych (nie GM) posiadaniem określonej jednej lub kilku właściwości spowodowanych wprowadzeniem do genomu dodatkowej informacji genetycznej. Informacja ta jest określana mianem konstrukcji genowej, a także transgenem. Konstrukcja genowa jest zbudowana z DNA i składa się z odpowiednio przygotowanych genów. Owo przygotowanie polega na precyzyjnym dobraniu i połączeniu różnych elementów tworzących geny, pod kątem optymalnego ukształtowania danej właściwości organizmu. Konstrukcja genowa jest wprowadzana do określonej odmiany, którą zamierza się ulepszyć. W tym celu wykorzystuje się funkcjonujący w przyrodzie system przenoszenia genów przez agrobakterie, głównie Agrobacterium tumefaciens . Wprowadzenia konstrukcji dokonuje się w laboratorium, wykorzystując kultury tkankowe znaną i akceptowaną technologię, używaną w ogrodnictwie do klonowania wielu gatunków roślin. Uzyskanie roślin zawierających konstrukcję wymaga około roku, zazwyczaj jest to 6 - 10 miesięcy. Rośliny te są następnie rozmnażane i oceniane pod względem wartości cechy uwarunkowanej konstrukcją i najlepszą lub najlepsze z nich proponuje się jako odmianę.

Odmiany GM uzyskuje się w oparciu o procesy występujące w środowisku naturalnym oraz metody dotychczas stosowane i uznane za bezpieczne,

W sensie technicznym, przedstawiony powyżej sposób uzyskiwania nowych odmian ma trzy fundamentalne różnice w porównaniu z postępowaniem dotychczas stosowanym Pierwszą jest sprowadzenie hodowli nowych odmian do jednorazowego zabiegu polegającego na uzupełnieniu składu genów przez umieszczenie w istniejącej już odmianie określonej konstrukcji genowej. Zabieg ten zastępuje dotychczasowe postępowanie polegające na długoletnim krzyżowaniu i selekcji które jest zarazem obarczone dużym stopniem niepewności końcowego sukcesu. Można to zobrazować następująco - zamiast mieszania ze sobą 35 000 genów ( bo taka jest mniej więcej ich liczba w genomie rośliny uprawnej) i wyszukiwania określonej ich kombinacji w kolejnych pokoleniach, uzupełnia się liczbę i jakość tylko tych genów które są potrzebne do odpowiedniego ukształtowania danej właściwości. Drugą fundamentalną różnicą jest możliwość wprowadzania każdej właściwości niezależnie od oddalenia filogenetycznego. Natomiast różnicą trzecią jest czas potrzebny do uzyskania nowej właściwości w roślinie. Nie przekracza on jednego roku w przypadku dysponowania konstrukcją lub 2 - 3 lat w przypadku konieczności jej tworzenia.

Odmiany GM są wynikiem skokowego postępu juki dokonał się w zakresie wiedzy o kształtowaniu właściwości organizmów i likwidują podstawowe ułomności hodowli odmian nowych odmian.

Rozstrzyganie o przynależności do GMO na podstawie sposobu powstania, a nie jakości modyfikacji rodzi kilka konsekwencji. Jedne dotyczą odbioru społecznego GMO, a inne niepotrzebnego stosowania rygorów formalnych w przypadkach oczywistego braku zagrożenia. W pierwszym przypadku chodzi o powielanie stereotypu szkodliwości z