rysunkach 3.43 i 3.44. Na obu tych rysunkach przedstawiona jest okrętowa wirowa pompa jednostopniowa bez stopnia samozasysającego typu PM, produkcji firmy Sulzer.
W rozwiązaniach tych dostęp do wirnika pompy oraz do uszczelnień i łożysk jest stosunkowo prosty i wymaga jedynie odkręcenia dziesięciu śrub mocujących pokrywę kadłuba (2 na rys. 3.44). Dwa gładkie pręty, widoczne na zdjęciu (1 na rys. 3.44), wkręcone są do kadłuba z króćcami ssawnymi i tłocznymi i służą do prowadzenia pokrywy w czasie montażu lub demontażu, chroniąc wirnik pompy przed ewentualnymi uszkodzeniami.
Śruby o mniejszej średnicy 3, widoczne na zdjęciu między śrubami mocującymi pokrywę, służą do oderwania pokrywy od drugiej części kadłuba w czasie demontażu.
Na rysunkach 3.45 i 3.46 przedstawiony jest kadłub pompy jednostopnio-wej o osi pionowej, dzielony w płaszczyźnie prostopadłej do osi wału. W rozwiązaniu tym możliwy jest demontaż wirnika bez potrzeby odkręcania dolnej części kadłuba, a więc bez konieczności demontowania rurociągu. Ułatwia to znacznie ewentualne remonty lub konieczne przeglądy, zwłaszcza że wirniki pomp okrętowych najczęściej są umieszczane pod podłogą siłowni, a więc w miejscach trudno dostępnych.
Wirniki
Wirniki będące elementami roboczymi wszystkich pomp wirowych, najczęściej wykonywane są jako odlewy z żeliwa, a dla pomp o małych wydaj-nościach — również z brązu. Przy większych prędkościach obwodowych (~ 50 m/s) ze względów wytrzymałościowych stosuje się staliwo. Niekiedy wirniki wykonywane są jako spawane lub — znacznie rzadziej — jako nitowane.
W zależności od rodzaju pompy i wyróżnika szybkobieżności rozróżnia się wirniki (rys. 3.47):
a b c d
Rys. 3.47. Rodzaje wirników
a — wirnik jednostrumieniowy zamknięty; b — wirnik jednostronnie otwarty; c — wirnik obustronnie otwarty; d — wirnik dwustrumieniowy zamknięty
— zamknięte (jedno- lub dwustrumieniowe),
— jednostronnie otwarte,
— obustronnie otwarte.
146