przeciwny, masa płynącej cieczy wskutek swojej bezwładności stara się zachować poprzedni kierunek ruchu. W momencie zakończenia suwu ssania powoduje to gwałtowne uderzenie cieczy w pompie zarówno o tłok i powierzchnię cylindra, jak i o zawory (szczególnie o dolną powierzchnię zamykającego się zaworu ssawnego), a w momencie zakończenia suwu tłoczenia może spowodować oderwanie się słupa cieczy od tłoka.
Energia ruchu cieczy zostaje w powietrznikach zamieniona na energię ciśnienia wskutek sprężenia znajdującego się w nim powietrza. Energia ta wykorzystywana jest następnie do przyspieszenia masy cieczy, wyrównując w ten sposób zachodzące w pompie zmiany wydajności.
Dzięki takiemu działaniu powietrznika prędkości cs i ct w rurociągach ssawnym i tłocznym zbliżone są do wartości stałych, co powoduje zmniejszanie wahań ciśnień w cylindrze pompy, związane z przyspieszaniem lub opóźnianiem podnoszonej cieczy.
Powietrznik ssawny powoduje zmniejszenie oporów przepływu po stronie ssawnej, a tym samym zwiększa dopuszczalną wysokość ssania Hs w danych warunkach pracy pompy (temperatura cieczy i panujące ciśnienie atmosferyczne). Powietrznik tłoczny służy natomiast do wyrównania natężenia przepływu w rurociągu po stronie tłocznej i zmniejsza maksymalną silę tłoczenia.
W obu przypadkach zmianom prędkości (opóźnieniom lub przyspieszeniom) podlega znacznie mniejszy słup cieczy po stronie ssawnej i tłocznej niż kiedy brak jest powietrznika (Z,' wewnątrz króćca ssawnego zamiast Ls i L't zamiast L, na rys. 2.10).
Poziom zwierciadła cieczy w powietrznikach ssawnym i tłocznym zmienia się w czasie pracy pompy. Poziom minimalny oznaczony jest na rysunku 2.11 jako 1, a poziom maksymalny — 2. Poziomom tym odpowiadają
Rys. 2.11. Schemat powietrznika ssawnego pompy tłokowej I — poziom minimalny cieczy; 2 — poziom maksymalny cieczy
f
objętości powietrza w powietrzniku: Vpl jako objętość minimalna i V„2 — jako maksymalna.
Różnicę objętości powietrza w powietrzniku
v„ = VP2 - Vp 1 (2.22]
40