Photo0042

Najczęściej na polskich statkach stosowaną pompą o wirujących cylindrach jest pompa typu PP lub PV produkcji ZUO „Hydroster” w Gdańsku. Pompę tego typu pokazano na rysunku 2.37.

Kadłub pompy składa się z trzech części: cylindrowej 1 i dwóch pokryw bocznych 2. W lewej pokrywie osadzony jest na stałe wał rozrządczy 3, w którym znajdują się dwa kanały 4 i 5, zakończone dwiema komorami 6 i 7. Na wale 3 osadzony jest obrotowo blok cylindrowy 8, połączony z wałem napędowym 10, osadzonym w prawej bocznej pokrywie. W cylindrach bloku umieszczone są tłoki 11, zakończone stopami 12. Stopy w kształcie wycinków pierścieni prowadzone są w rowku pierścieniowym. Prowadnica ta, osadzona w prostokątnej obudowie 16, może być przesuwana cięgnem 17 wzdłuż poziomej prowadnicy 18.

Zabezpieczenie pomp omawianego typu przed przeciążeniem (np. przy zbytnim wzroście ciśnienia) polega na automatycznym przesuwaniu prowadnicy w kierunku zmniejszenia mimośrodowości e, czyli w kierunku środkowego położenia pompy (por. rys. 2.365).

pW/e/of/ofeowo pompa osiowa

Pięciotłokowa pompa osiowa z wirującymi cylindrami, której schemat przedstawiono na rysunku 2.38, składa się z bloku 3 osadzonego nieruchomo w kadłubie pompy (ze względu na zastosowane uproszczenia, na rysunku nie uwidoczniono kadłuba), bloku cylindrowego 1 umieszczonego na wale napędowym 2 i tarczy 5, po której ślizgają się stopy trzonów tłoków 4. Wskutek obrotu bloku 1, tłoki 4 są również wprawione w ruch obrotowy. Ponieważ stopy trzonów tłoków mogą się ślizgać ruchem obrotowym po powierzchni tarczy 5, nachylonej pod kątem y do osi wału 2 (bez możliwości osiowego przesuwu trzonów tłoków względem tarczy), obrót tłoków powoduje ich posuwisto-zwrotny ruch względem cylindrów bloku 1. W czasie połowy obrotu bloku tłok przesuwa się w prawo na odległość s od lewego skrajnego położenia tłoka w cylindrze, w czasie drugiej połowy

B-B

C-C

A-A

<=>

A B ^    ₅

Rys. 2.38. Schemat pompy wielotlokowej osiowej

1 — blok wirujący; 2 — wal napędowy; 3 — blok nieruchomy; 4— tłok; 5 — tarcza napędu tłoków