QScan070720135903

Bernadeta Cegła

VI. Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentami ze schorzeniami układu dokrewnego, na przykładzie cukrzycy

Cukrzyca jest przewlekłą chorobą przemiany materii przebiegającą z pierwotnymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej oraz wtórnymi zaburzeniami tłuszczów i białek.

Aktualna definicja uznana przez WHO określa, że „cukrzyca jest zespołem zaburzeń metabolicznych towarzyszących przewlekłej hiperglikemii, spowodowanej zaburzeniami sekrecji insuliny i/lub upośledzeniem jej działania na tkanki obwodowe, czyli inuslinoopornością”. Brak lub niedobór hormonu produkowanego przez komórki fi wysepek Langerhansa nie jest jedyną przyczyną cukrzycy. Istotne znaczenie ma ilość insuliny metabolicznie efektywnej. Tak więc, do cukrzycy może dojść zarówno w następstwie zmniejszenia ilości lub braku insuliny, jak również w sytuacji, kiedy mimo wystarczającej ilości insuliny, działanie jej będzie osłabione i mniej skuteczne.

Wśród przyczyn nieprawidłowego wydzielania insuliny wymienić należy: dziedziczność, schorzenia zakaźne, wirusowe, schorzenia dróg żółciowych, trzustki oraz otyłość. Na cukrzycę chorują częściej kobiety. Częściej też występuje ona w wieku starszym. U chorych spotykamy dwa rodzaje cukrzycy:

-    cukrzycę typu A - charakteryzującą się pierwotnym brakiem wydzielania insuliny, określanąjako cukrzyca insulinozależna lub młodzieńcza,

-    cukrzycę typu B - charakteryzującą się niedoborem insuliny, określaną jako cukrzyca insulinoniezależna.

Na cukrzycę typu A chorują częściej ludzie młodzi, a cukrzyca typu B dotyczy ludzi starszych.

Zasadniczymi objawami cukrzycy są:>

-    podwyższony poziom glukozy we krwi,

-    zwiększone pragnienie,

-    wielomocz,

-    skłonność do czyraczności,

-    świąd skóry,

W różnych rodzajach cukrzycy obraz kliniczny może być odmienny.

Cukrzyca młodzieńcza ma często burzliwy przebieg. Młodzi ludzie są drażliwi, nadmiernie pobudzeni. Ich skóra jest blada, pokryta potem, chłodna. Oprócz