skanuj0032

Mechanizmy dyfuzji

-    wakacyjny -> atomy przemieszczają się drogą wymiany z wakacyjnymi

-    międzywęzłowy -> atomy przeskakują z jednej luki międzywęzłowej do drugiej

-    na granicy ziarn -> zachodzi w materiale polikrystalicznym w wysokiej temperaturze

-    przez dyslokacje -> które podobnie jak granice ziarn mogą być drogami łatwego przenikania atomów w niższych temperaturach.

8. Stopy żelaza z węglem. Układ żelazo-węgiel. Fazy i składniki strukturalne.

1. Żelazo i jego własności:

Żelazo nie występuję w przyrodzie w postaci rodzimej. Otrzymywanie żeleza chemicznego czystego jest trudnie i kosztowne. Przez redukcję tlenków można uzyskać żelazo zawierające ok. 0,007% domieszek i zanieczyszczeń.

Liczba atomowa żeleza = 26 Masa atomowa = 55,84

2.    Odmiany alotropowe żelaza:

Żelazo wykazuje dwie odmiany alotropowe. W temperaturze nizszej od 912⁹C oraz w zakresie 1394-15382C występuje odmiana alotropowa oznaczona a, która w sieci przestrzennie centrowanej.

ferryt - roztwór stały w żelazie a, w temperaturze niższej od 770^C (Curie) żelazo jest ferromagnetyczne, a w temperaturze wyższej- paramagnetyczne. Do 0,02% C w temperaturze 7279C faza bardzo miękka i plastyczna. Jest najbardziej miękkim składnikiem strukturalnym stopów żelaza 80HB, Rm=300Mpa, A_s=40%.

Austenit - roztwór stały graniczny węgla w żelazie y, zawierający do 2,11% C. Składnik stopowy stali i stopowych żeliw. 120-200HB, Rm= 750Mpa, A₅=50%.

Cementyt - węglik złożony Fe₃C, zawartość węgla 6,67%C, krychy i bardzo twardy, składnikj stali i żeliw białych. 800HB, własności metaliczne Rm=35Mpa.

Perlit.- mieszniana eutektoidalna ferrytu i cementytu, zawierająca 0,77%C, występująca poniżej 727SC (powstaje z przemiany rozkładu austenitu). Perlit ma budowę ziarnistą, Rm=750Mpa, 200HB, A₅=8%.

Ledeburyt - mieszanina eutektyczna austenitu i cementytu zawierające 4,3%C, trwała od 727-11489C, Rm=450HET “

Ledburyt przemieniony - mieszanina perlitu i cementytu utworzona w wyniku przemiany austenitu i ledeburytu w perlit, trwała poniżej 7279C.

3.    Wykres układu żelazo węgiel:

Rozróżnia się 2 wykresy równowagi układ żelazo węgiel:

-    stabilny żelazo-grafit (linie przerywane)

-    metastabilny żelazo-cementyt (linie ciągłe)

23