skanuj0050 bmp

110

Aneks

tego tematu stanowiły dla mnie prace Wiesława Skrzydły, Marka Chma-ja, a także Zdzisława Jarosza, Stanisława Gebethnera oraz, przy opracowywaniu rozdziału dotyczącego finansowania partii politycznych i wyborów, praca Marcina Wałeckiego.

Praca składa się z czterech rozdziałów w układzie problemowym. W rozdziale pierwszym, zatytułowanym „Partie polityczne w prawie” stanowiącym wprowadzenie do całościowej analizy tematu, przedstawiam historię zjawiska jurydyzacji partii politycznych na święcie i na tym tle przebieg tego procesu w Polsce.

Rozdział drugi, zatytułowany „Pierwsze polskie doświadczenia z demokratycznym prawem wyborczym”, zawiera analizę przemian ustrojowych zapoczątkowanych w 1989 roku. Omawiam również w tym rozdziale specyfikę systemu wyborczego pierwszych wyborów parlamentarnych. Rozdział zawiera także próbę oceny zjawiska upartyjnienia wyborów samorządowych i prezydenckich, gdyż uważam, że analizując ten temat nie można pomijać tych przejawów upartyjniania państwa.

W rozdziale trzecim zatytułowanym „bwolucja systemu wyborczego III RP” przedstawiam zarys historii parlamentarnego prawa wyborczego oraz rozwiązania obecnie obowiązującej ordynacji wyborczej do Sejmu RP i do Senatu RP z 12 kwietnia 2001 roku. Analizuję również, w oparciu o artykuły prasowe, tło polityczne powstawania prawa wyborczego do Parlamentu z 2001 roku.

Rozdział czwarty pt. „Ustrojowe znaczenie prawnej regulacji finansów . partyjnych” przedstawia historię regulacji prawnej tej problematyki, obecny stan prawny w tej dziedzinie oraz praktykę finansowania partii politycznych i wyborów w Polsce.

ZAKOŃCZENIE

Problemy związane z funkcjonowaniem partii politycznych zaczęto systemowo ujmować w ramy prawne właściwie dopiero po doświadczeniach II wojny światowej. Zrozumiano wówczas, że niedostrzeganie partii i ich roli w życiu społecznym i państwowym może stanowić zagrożenie dla reguł rządzących rywalizacją o władzę polityczną w państwie.

W Polsce instytucjonalizacją partii politycznych zajęto się w zasadzie dopiero po transformacji ustrojowej 1989 roku. Zaczęto tworzyć podstawy prawne do powstania w III RP systemu demokratycznego opartego o pluralizm polityczny — uregulowano sytuację partii politycznych oraz procedurę wyborcza

Obecnie nie budzi już sporów twierdzenie, że partie polityczne są niezbędnym uczestnikiem życia społecznego. To właśnie dzięki nim społeczeństwo może realizować swoje pluralistyczne interesy, poprzez udzielenie takiej czy innej partii swojego poparcia, a przez to także mandatu do sprawowania władzy w państwie. Wyborcza funkcja partii politycznych jest funkcją najbardziej widoczną, na niej partie najbardziej się koncentrują— zabiegają o poparcie elektoratu.

W państwach o długiej tradycji parlamentarnej wybory odbywają się w oparciu o szczególne procedury, które stanowią gwarancję demokratycznego procesu wyborczego. Ustawy ordynacyjne mogą w pewnym stopniu wpływać na wynik wyborów, dlatego kształt tych ustaw nie jest partiom obojętny.

Chociaż doktryna postuluje stworzenie Kodeksu wyborczego, który regulowałby kwestie związane z wyborami w sposób trwały, charakterystyczną cechą polskiego prawa wyborczego jest jego zmienność —■ regułą stało się, że prawie każde wybory odbywają się w oparciu o inną ordynację wyborczą. Można też zauważyć, że prawo wyborcze zmienia się pod wpływem zmian na polskiej scenie politycznej i jest podporządkowane doraźnym interesom partii znajdujących się aktualnie przy władzy. Nie