stolarstwo3

72

72

chodzi przez całą szerokość oprawy a, która nie ma wcale drzewa z boków, a przez co żelazo dosięgnąć może aż do samego prze-

Fig. 51.

^1 ■	^4 )

■/    /:/ .y,'    -----_D.

robotach z drzewa twardego, kruchego i mazerowego.

Odmianami zwykłego kątnika są: a) Kątnik z żelazem ukośnem (fig. 52), który się używa do .drzewa poprzecznego lub sztorcowego, ażeby nie zadzierał. Po-

cięcia się dwóch płaszczyzn, czego iiiucmi li chla mi zrobić nie można. Hebel ten służyć także może do robienia fclców. Niekiedy osadza się w nim żelazo dubeltowe ze spadkiem 65 stopni, szczegóinićj przy

Fig. 52.

chyłość jego żelaza wynosi , tak jak w kątniku zwyczajnym, względem podstawy kąt 45". ^Vióry wychodzą z hebla tego przez otwór i z boku oprawy. Dla ochronienia kantów oprawy od wytarcia, zasuwa się napoprzek podeszwy trzy lub cztery kawałki twardego drzewa, np. gwajaku, a, a (fig. 52), równo z bokami oprawy, albo tćż wązkie listewki z takiegoż drzewa przyklejają się na rogach podeszwy.

b) Kątnik felcowy czyli felcownik (n.falzhobel, fr. Jeuilleret), fig. 53, który tem się tylko różni od kątnika zwyczajnego, że wzdłuż jednego brzegu podeszwy ma umocowaną listwę na dół .wystającą czyli osadę (n. backen, anschlag, it.joue), która służy do tego, aby hebel zawsze prosto i równo wzdłuż drzewa prowadzić można. Oprawa jego a ma do 15 cali długości, 37a cala wysokości i 1 cal grubości; osada wyskakuje 3 do 4 linij nad podeszwę. Hebel ten służy do wyrabiania felców u drzwi, okien, mebli i t. p. Niekiedy u hebli tego rodzaju dodaje się drugie wąz-kic żelazko d (fig. 53), klinem e umocowane, które do tego służy, aby włókna drzewa naciąć równolegle od brzegu deski w kierunku pionowym, dla. zrobienia równiejszego felcu, zanim żelazo l jo zdejmie i podniesie. Bez tego dodatkowego żelaza fole gładkim

być nie może. Żelazo b ma najczęściej ukośne położenie, aby na drzewie poprzccznóm i sztorcowem także użyć sig dało.

Fig. "Łs.

piata <j, śrubą / kierowana. Zamiast drugiego żelaza, często na

i-/-    Do regulowania

1 / I głębokości felców !/    służy ruchoma

b    „    .    ; z boku narzyna.

c)    Kątnik odsaUzkowy (n. wangenhobel) używa się tam, gdzie z powodu braku miejsca nie można użyć kątnika zwyczajnego, np. gdy potrzeba przybeblować boczne ściany prostokątnego wyżłobienia. Oprawa jego jest szersza u podeszwy niż u góry, gdzie się zwęża, tworząc dwie odsadzki (n. absatze, toartgen). Żelazo tego hebla ma ostrze szerokie tak, jak jest szeroka oprawa. Szerokość ta w środku sig zmniejsza, a przy końcu zamienia sig na wązki pasek. Ukośny kątnik odsadzkowy, jak zwykle, różni sig tylko od poprzedniego ukośnćm położeniem żelaza i klina, i używa sig do wyrabiania drzewa poprzecznego i sztorcowego.

d)    Kątnik płatkowy (n. plaltbank), używa sig do wyrabiania ukośnie pochyłych płatek naokoło wypełnień (filungów) drzwiowych, ściennych i t. p. Za pomocą niego wyrabia się odrazu wysokość zagłębienia piaty, jćj szerokość i spadek. Podeszwa tego hebla ma z jednćj strony wystającą listewkę czyli osadę, jest pochyłą podług pochyłości, jaką ma mićć heblowana piata; z drugiego zaś boku odfelcowana jest o tyle, ile wynosi zagłębienie piaty otaczającej wypełnienie, któreto zagłębienie niekiedy jest podwójne.

6. Zobacz (n. zahnliobel, fr. rabot a dents) odróżnia się od wszystkich innych hebli głównie tćm, że jego bardzo mało pochylone ku podeszwie żelazo ma ostrze nie gładkie, lecz drobno ząbkowane. Używa się do nadawania równćj chropowatości powierzchni drzewa przy sklejaniu tegoż, lub tćż do heblowania drzew bardzo twardych i zadzierżystych, któro sig potćrn schludcin czyli równiaczcin dubeltowym wygładzają. Pierwszy przypadek użycia tego hebla ma miejsce głównie przy fornerowaniu; w drugim przy-