Stan równowagi kwasowo - zasadowej krwi wyraża się ujemnym logarytmem stężenia jonów H+, czyli wskaźnikiem pH. W normalnych warunkach odczyn krwi jest lekko zasadowy.
Prawidłowy odczyn krwi utrzymywany jest dzięki posiadanemu przez nią zespołowi związków chemicznych zwanych układem buforowym.
W wysiłkach fizycznych o różnej intensywności występuje zwiększenie stężenia jonów wodorowych, w komórkach mięśniowych w płynie zewnątrzkomorkowym (może towarzyszyć kwasica metaboliczna). Im większa intensywność wysiłku tym większe stężenie jonów H+ w płynach ustrojowych.
pH w mięśniach * w spoczynku - 7,0 , pH we krwi * w spoczynku - 7,4
* po max wysiłku - 6,4 - 6,5 * po max wysiłku - 6,8 - 6,9
Podczas skurczów mięśni zachodzą w mch procesy metaboliczne związane z uwalnianiem i z absorpcją protonów. Ich źródła to kwas mlekowy. Uwalnianie LA z mięsni do płynu zewnątrzkom orkowego zwiększa się z intensywnością wysiłku i akumulacją w komórkach mięśniowych. Gdy LA ma duże tempo wytwarzania, powstaje różmca między jego stężeniem w komórkach mięśniowych a stężeniem we krwi Im dłuższy wysiłek tym ta różnica jest mniejsza. Krótki intensywny wysiłek wywołuje 2-3 razy większe stężenie w mięśniach. Tempo dyfuzji mleczanów i jonów H+ przez błony komórek mięśniowych jest jednakowe.
W początkowej fazie okresu powysiłkowego stężenie jonów H+ jest większe niż mleczanu we krwi. Zmniejszenie stężenia wodorowęglanów podczas wysiłków odzwierciedla ilościowo zwiększenie stężenia mleczanu wówczas, gdy nie zmienia się dysocjacja pozostałych buforów (białczanowego i hemoglobin owego) - gdy pH jest stałe. Ze zwiększeniem stężema mleczanu pH obniża się, a pojemność buforowa buforów mewodorowęglanowych zwiększa się. Zmiana stężenia mleczanu jest większa mż zmiana HC021 zwykle różnica ta wzrasta ze zwiększeniem się stężenia mleczanu we krwi
W długotrwałych wysiłkach fizycznych wpływ na równowagę kwasowo - zasadową może wywierać zwiększające się stężenie we krwi ketokwasów, WKT i innych kwasów organicznych.
Nerki posiadają zdolność zatrzymywania dłużej ilości zasad i utrzymywania w ten sposób możliwości buforowych we krwi Podstawowa ich rola polega na retencji jonów Ha+ w wyniku wymiany kationów między komórkami kanalików, a płynem kanalikowym. Kwaśny jon H+ przenika do świata kanalika, a uwalniany jest Ha', który wraca do krwi, związany z anionem HC03\ Dlatego ok. 99% dwuwęglanów powraca u zdrowego człowieka do krwi. Jon H+ łączy się w świetle kanalika z anionem HCO3' 1 daje kwas węglowy, który rozpada się na C021 H20, gdzie C02 przenika do krwi, a woda zostaje usunięta z moczem.
Podsumowanie: Wysiłkom fizycznym może towarzyszyć kwasica metaboliczna. Zwiększenie jonów wodorowych zależy od wydolności danego człowieka. Zwiększenie stężenia jonów H+ jest tym większe im większa jest intensywność wysiłku. Podczas wysiłków fizycznych 1 bezpośrednio po ich zakończeniu występuje zmniejszenie nerkowego wydalania sodu Wydalanie potasu natomiast zwykle się zwiększa. Po wysiłku w moczu pojawia się białko -jest to spowodowane zwiększoną przepuszczalnością filtra klębuszkowego.
4. Zmiany objętości i składu ki wi podczas wysiłków fizycznych