Równowuga kwasowo - zasadowa
Stan równowagi kwasowo - zasadowej krwi wyraża się ujemnym logaryUnem stężenia jonów H*, czyli wskaźnikiem pH. W normalnych warunkach odczyn krwi jest lekko zasadowy.
Prawidłowy odczyn krwi utrzymywany jest dzięki posiadanemu przez nią zespołowi związków chemicznych zwanych układem buforowym.
W wysiłkach fizycznych o różnej intensywności występuje zwiększenie stężenia jonów wodorowych, w komórkach mięśniowych w płynie zewnątrzkomórkowym (może towarzyszyć kwasica metaboliczna). Im większa intensywność wysiłku tym większe stężenie jonów H* w płynach ustrojowych.
pH w mięśniach * w spoczynku - 7.0 . pH we krwi * w spoczynku - 7.4
* po max wysiłku - 6,4 - 6,5 * po max wysiłku - 6,8 - 6,9
Podczas skurczów mięśni zachodzą w nich procesy metaboliczne związane z uwalnianiem i z absorpcją protonów'. Ich źródła to kwas mlekowy. Uwalnianie LA z mięsni do płynu zewnątrzkomórkowego zwiększa się z intensywnością wysiłku i akumulacją w komórkach mięśniowych. Gdy LA ma duże tempo wytwarzania, powstaje różnica między jego stężeniem w komórkach mięśniowych a stężeniem we kiwi. Im dłuższy wysiłek tym ta różnica jest mniejsza. Krótki intensywny wysiłek wywołuje 2-3 razy większe stężenie w mięśniach. Tempo dyfuzji mleczanów i jonów H* przez błony komórek mięśniowych jest jednakowe.
W początkowej fazie okresu powysiłkowego stężenie jonów H* jest większe niż mleczanu we krwi Zmniejszenie stężenia wodorowęglanów podczas wysiłków odzwierciedla ilościowo zwiększenie stężenia mleczanu wówczas, gdy nie zmienia się dysocjacja pozostałych buforów (bialczanowego i hemoglobinowego) - gdy pH jest stale. Ze zwiększeniem stężenia mleczanu pH obniża się, a pojemność buforowa buforów niewodorowęglanowych zwiększa się. Zmiana stężenia mleczanu jest większa niż zmiana HCO2 i zwykle różnica ta wzrasta ze zwiększeniem się stężenia mleczanu we krwi
W długotrwałych wysiłkach fizycznych wpływ na równowagę kwasowo - zasadową może wywierać zwiększające się stężenie we krwi ketokwasów, WKT i innych kwasów organicznych.
Nerki posiadają zdolność zatrzymywania dłużej ilości zasad i utrzymywania w ten sposób możliwości buforowych we krwi Podstawowa ich rola polega na retencji jonów Ha* w wyniku wymiany kationów między komórkami kanalików, a płynem kanalikowym. Kwaśny jon H* przenika do świata kanalika, a uwalniany jest Ha', który wraca do knvi, związany z anionem HCO , Dlatego ok. 99% dwuwęglanów powraca u zdrowego człowieka do krwi Jon H* łączy się w świetle kanalika z anionem HCO3 i daje kwas węglowy, który rozpada się na COj i H:0, gdzie CO; przenika do krwi, a woda zostaje usunięta z moczem
Podsumowanie: Wysiłkom fizycznym może towarzyszyć kwasica metaboliczna. Zwiększenie jonów wodorowych zależy od wydolności danego człowieka Zwiększenie stężenia jonów H* jest tym większe im większa jest intensywność wysiłku Podczas wysiłków fizycznych i bezpośrednio po ich zakończeniu występuje zmniejszenie nerkowego wydalania sodu Wydalanie potasu natomiast zwykle się zwiększa. Po wysiłku w moczu pojawia się białko -jest to spowodowane zwiększoną przepuszczalnością filtra klębuszkowego