2.2. Koncepcja rozwoju lokalnego 45
układzie lokalnym z uwzględnieniem właściwych temu układowi potrzeb, preferencji i hierarchii wartości. Występujący w podanej definicji termin „układ lokalny” można rozumieć jako obszar („miejsce” w sensie psychologiczno-socjologicznym) zamieszkany przez samorządną społeczność [Jałowiecki 1988]. W każdym układzie lokalnym można wyróżnić cztery płaszczyzny - polityczną, gospodarczą, społeczną i kulturową -co oznacza, że nie można sprowadzać rozwoju lokalnego tylko do rozwoju społeczno--ekonomicznego ze szczególnym naciskiem na kwestie gospodarcze [Parysek 1997].
Zasadnicze cechy rozwoju lokalnego sprowadzają się do pięciu kwestii. Po pierwsze, jest to proces społeczny. Po drugie, stanowi on część składową ogólnych (globalnych) procesów społeczno-gospodarczych. Po trzecie, jest to proces zaplanowany i skoordynowany. Po czwarte, jest on rozciągnięty w czasie. I wreszcie po piąte, proces rozwoju lokalnego jest obciążony pewnym czynnikiem ryzyka. Według L. Wojtasiewicz [1997,10] najważniejszymi czynnikami decydującymi o rozwoju lokalnym są:
• walory użytkowe wytworzone przez przyrodę,
• walory użytkowe będące wytworem działań człowieka,
• siła robocza,
• instytucje zajmujące się promocją i rozwojem danego obszaru,
• kultura i tradycje gospodarcze danego obszaru,
• atrakcyjność danego miejsca.
Biorąc pod uwagę cechy turystyki, a zwłaszcza turystyki zrównoważonej, jej ścisłe związki z rozwojem lokalnym wydają się oczywiste. Po pierwsze, turystyka jest wyni-
Wzrost wydatków ludności ha konsumpcję
miejscowej | ||||
gospodarki | ||||
f---------------------1 |
INWESTORZY ROZWIJAJĄCY USŁUGI TURYSTYCZNE
TURYSTYCZNE
i Wzrost zatrudnienia I ludności i zwiększenie [ się jej dochodów
Wzrost dochodów budżetu lokalnego
Podniesienie się poziomu | |
życia ludności i jego jakości |
- TURYŚCI •
Zwiększenie się atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszaru
Inwestorzy rozwijający | ||
J_ |
produkcję i inne usługi |
w innych działach
Inwestycje turystyczne w piewszej fazie procesu (czas f)
| Inwestycje turystyczne w kolejnej fazie procesu (czas t + 1)
Ryc. 5. Schemat przedstawiający wpływ turystyki na rozwój lokalny
Źródło: opracowanie własne.