strona (20)

Uruchomienie reakcji przystosowawczych jest jednym z celów stosowania energii w fizykoterapii i balneologii. W przypadku przeciążenia układów reagujących lub ich słabości występują objawy zaburzeń zdrowia, które przy niewielkim nasileniu mogą jednak pomagać w rozwinięciu adaptacji. Jedną z takich reakcji jest obserwowany w balneologii odczyn kąpielowy lub uzdrowiskowy. Zadaniem terapeuty jest wyznaczenie celu postępowania fizykalnego i takie dobranie dawki, aby wywołać reakcję odpowiadającą temu celowi.

Biologiczne obwody regulacyjne

Reakcje adaptacyjne przebiegają według modelu obwodu lub pętli regulacyjnej, opisywanych przez biocybernetykę, i składają się z trzech zasadniczych części. Są to:

1.    Receptory zbierające informacje (można do nich zaliczyć zmysły, w tym najważniejsze dla fizykoterapii receptory temperatury i dotyku) wraz z drogami przenoszącymi je do ośrodków nerwowych.

2.    Ośrodki przetwarzające informacje i decydujące o tym, które narządy zostaną uruchomione, z jaką intensywnością i w jakim czasie.

3.    Etektory, tj. narządy wykonujące czynności wybrane przez ośrodki. Są to czynności mięśni, naczyń, jelit, gruczołów, przemiany materii i inne.

W cybernetycznych modelach sterujących istnieje sprzężenie zwrotne i wartość nastawcza, w ustrojach żywych istnienie sprzężeń zwrotnych jest dobrze udokumentowane, natomiast mechanizm ustalania wartości nastawczej nie jest dobrze poznany.

Do naturalnych postaci energii zalicza się:

- promieniowanie elektromagnetyczne Słońca. Tej energii jest w biosferze najwięcej, od niej pochodzą wszystkie inne rodzaje energii, oprócz jądrowej i geotermicznej.

Ryc. 1.5. Schemat reakcji na energię naturalną. Energia działa na receptory czuciowe i uruchamia czynne reakcje adaptacyjne. W miejscu aplikacji energii występują zmiany bierne

20