Zdjęcie1202

1. BŁĘDY POMIARÓW

Pomiar jest doświadczalnym procesem poznawczym, którego celem jest porównywanie mierzonej wartości a, wielkości A z wybraną jednostką miary Uu tej wielkości w celu wyznaczenia ich stosunku liczbowego n, * - — , dokonane w określonych Warunkach, przy pomocy

specjalnych lodków pomiarowych. W wyniku pomiaru otrzymana wartość x wielkości mierzonej jest mniejsza od b i nie większa od u.

0 S:x j£ b

Przy czy a * b i istnieje zawsze różnico

b - a “ 2e > 0

Stwierdzenie to jesl podstawowym postulatem metrologii. zgodnie z którym wynik pomiaru obarczony test zawsze błędem, co można zapisać:

y^m x + 6 ji: •

gdzie: - y — wynik pomiaru

x - wartość wielkości mierzonej h x - błąd pomiaru wartości wielkości mierzonej

Błędy pomiaru mogą być spowodowane różnymi przyczynami, przy czym zwykłe stanowią sumę wartości granicznych błędów cząstkowych możliwych do popełnienia, daiac niedokładność pomiaru, czyli najbliższe sobie granice, których nie przekracza Wąd pomiaru. Analogicznie określa się niedokładność narzędzia pomiarowego obeimuiaca najbliższe sobie granice największego błędu wskazania, który może wystąpić w dowolnym punkcie obszaru mierniczego przy poprawnym użyciu narzędzia pomiarowego w warunkach normalnych. Wymaganą niedokładność pomiaru Sx w pomiarach technicznych określa się w zależności od tołciancji mierzonego wymiaru na poziomie:

8x S ± 0.1 T dla T 2 0.005 mm 8x S i 0.2 T dla 0.002 <TS 0J005 mm

Najistotniejszą cechą błędów pomiaru, niezależnie od przyczyn powstawania jest charakter ich występowania. Z tego punktu Widzenia błędy pomiarów klasyfikuje się jako:

-    błędy systematyczne 8s

tj. błędy, które przy wielu pomiarach tej samej wartości określonej wielkości, wykonanych w tych samych warunkach, pozostaną stałe zarówno co do wartości bezwzględnej jak i co do znaku, lub zmieniają się wg określonego prawa wraz ze zmianą warunków.

-    błędy przypadkowe ftp

tj. błędy zmieniające się w sposób nicprzewtdzialny zarówno co do znaku jak i wartości bez-wzgłędney przy wykonywaniu pomiarów tej samej wartości określonej wielkości w warunkach praktycznie niezmiennych.

Zgodnie z tą klasyfikacją Wąd pomiaru wyiozi się sumą;

§s ^m 8t> ’ flp

istotnym elementem analizy błędów pomiunijest ocena ich charakteru. Rozróżnienie błędów staje mę wt4&cżiie przy wielbkfóiuyrn dowolnym powutrzaniu doświadczenia. Błąd jysgma    ją samą wartość, znaną łub nieznaną, niezależnie od chwili wyboru

wartości zmMtnae/. Błąd przypadkowy jest zmisnuą loso wą, a jego wartość jest różna w ; óz-nych chwilach wyboru.

Oceniając biędy *y«f«mwyc?Mv ptrehutizącu bd zn&ćżitych żródel i o znanych warto-torach oblicz* się dla i * I. 2nprzyczyp sumarycznych błąd systematyczny jako: