img014 (50)

22 Tadeusz Sokołowski

Ich rola w międzynarodowym systemie ochrony praw człowieka jest trudna do przecenienia. Realizują szereg różnych funkcji, które z jednej strony są podobne do tych jakie spełniają międzyrządowe organizacje międzynarodowe, a z drugiej -uzupełniają (wspierają) ich działania. Nie są przy tym tak skrępowane rygorystycznie określonymi kompetencjami jak organizacje rządowe, zaś ich członkowie są mocno motywowani do działania.

W ich zakres działania wchodzą następujące kategorie aktywności na rzecz praw człowieka:

&

(d) Dostarczanie informacji dla organizacji międzynarodowych, m.in. poprzez ^v pisemne informacje, analizy, bezpośrednie kontakty z instytucjami wyspecjalizowanymi (np. uczestnictwo w sesjach Komisji Praw Człowieka, spotkania z misjami specjalnych sprawozdawców, grup roboczych) w zakresie oceny sytuacji w danym kraju lub funkcjonowania niektórych mechanizmów ochrony praw człowieka danego systemu, weryfikacji rządowych raportów;

fs^J

Tworzenie nowych norm prawnych z zakresu ochrony praw człowieka lub poszerzenia zakresu przedmiotowego - zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym, poprzez lobbying na rzecz uchwalenia nowej konwencji, opracowywanie własnych projektów, uczestnictwo w pracach redakcyjnych, a także monitoring ustawodawczy - czuwanie nad zgodnością ustawodawstwa z międzynarodowymi standardami;

Bezpośrednie działanie na rzecz przeciwdziałania naruszeniom i naprawienia krzywd oraz pomoc humanitarna dla ofiar (obserwowanie procesów sądowych, pomoc i doradztwo, prowadzenie dochodzeń i publikacja ich wyników,, uczestniczenie w misjach pokojowych, monitoring instytucji państwowych);

5)

(dj) Prowadzenie działalności edukacyjnej - organizowanie seminariów, konferencji, a także edukację publiczną (za pośrednictwem mediów), szkolenie lokalnych działaczy praw człowieka, kształcenie wykładowców praw człowieka oraz poszczególnych grup zawodowych (szczególnie policjantów i funkcjonariuszy służby więziennej, dziennikarzy, sędziów), publikacje, w tym podręczników, udostępnianie orzecznictwa w językach poszczególnych krajów;

Mobilizowanie opinii publicznej celem zaprzestania praktyk łamania praw człowieka;

6)

Wpływanie na usprawnienie mechanizmów traktatowych, poprzez proponowanie udoskonaleń, które mogą wpływać na zmniejszanie liczby skarg, może ona również ulec zmiejszeniu w wyniku akcji wyjaśniania kryteriów dopuszczalności skarg.

Wśród wielu międzynarodowych organizacji pozarządowych praw człowieka o zasięgu ogólnoświatowym można wymienić m.in.:

l. Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, który pełni szczególną rolę podczas międzynarodowych i wewnętrznych konfliktów zbrojnych. Jest neutralnym pośrednikiem, a także prowadzi akcje humanitarne niosąc pomoc ofiarom tych konfliktów. Delegaci MKCK odwiedzają obozy jenieckie i więzienia, w których są umieszczeni jeńcy wojenni i więźniowie polityczni, a także miejsca przetrzymywania osób internowanych. Pomagają w łączeniu rozdzielonych przez