26
ra« “u |
0 |
0 • |
■ 0 | |
«(i) “21 |
a(2) “22 |
0 • |
• 0 | |
L = |
“li* |
a(2) “32 |
a(3) . "33 |
• 0 |
4 |
a(2) Un2 |
a'W . Qn 3 |
• a unn |
W trakcie realizacji algorytmu Gaussa dla wyznaczenia rozwiązania pewnego zadanego układu równań liniowych elementy macierzy L nie są na ogół zapamiętywane, gdyż nie są wykorzystywane w następnym etapie podstawiania wstecz. Okazuje się jednak [6, 7, 8, 19], że macierze U i L związane są następującą, niezwykle ważną z punktu widzenia jej wykorzystania, relacją21
L U = A . (2.36)
Przekształcenie danej macierzy kwadratowej A do postaci iloczynu L ■ U, gdzie L jest pewną macierzą trójkątną dolną, a U macierzą trójkątną górną, jest nazywane przekształceniem LU lub rozkładem (dekompozycją) LU macierzy A na iloczyn czynników L i U [6, 7, 8, 19]. Nietrudno zauważyć, że jeżeli dla zadanej macierzy kwadratowej A istnieje przedstawienie w postaci iloczynu L ■ U, gdzie L i U są macierzami trójkątnymi, odpowiednio dolną i górną, to macierz A ma nieskończenie wiele różnych rozkładów na iloczyn czynników L i U. Istotnie, niech D\ i D2 będą dowolnymi macierzami diagonalnymi, takimi, że D\ D2 = /, gdzie / jest n x K-wymiarową macierzą jednostkową. Wówczas
L U = L Dx D2 U = {L Dx)•(/>, -U)=L -U , (2.37)
gdzie L i U są nowymi macierzami trójkątnymi, odpowiednio dolną i górną, będącymi czynnikami rozkładu LU macierzy A.
Etap eliminacji w przód algorytmu eliminacji Gaussa jest w istocie algorytmem otrzymywania rozkładu LU dla danej nieosobliwej macierzy kwadratowej A po ewentualnym niezbędnym przestawieniu części jej wierszy (lub wierszy i kolumn). W przypadku ciągu operacji elementarnych przekształcających dany układ równań liniowych (2.33) do postaci (2.27), macierz U otrzymuje się w postaci macierzy trójkątnej górnej z jedynkami na głównej przekątnej, natomiast macierz L przyjmuje postać macierzy trójkątnej dolnej z elementami niezerowymi na głównej przekątnej.
W przypadku ciągu operacji elementarnych opisanych w podrozdziale 2.1 w związku z realizacją przekształcenia danego układu równań (2.33) do postaci (2.16), macierz A zostaje przekształcona w macierz trójkątną górną
2> Jeżeli dla danej macierzy A istnieje przedstawienie w postaci iloczynu L ■ U pewnej macierzy trójkątnej dolnej L i macierzy trójkątnej górnej U, gdzie elementami diagonalnymi macierzy U są jedynki, to otrzymuje się det A = det L ■ det U = det L = 6 j • /22 • ... • lm.