img116

Nadwyżki pasz. przy uwzględnieniu prawidłowej organizacji wypasu, powinny być sprzątnięte i zakonserwowane w postaci kiszonek lub siana. Niedobory pasz stopniowo narastające pod koniec sezonu pastwiskowego muszą być pokryte paszami z upraw polowych. Produkcja mleka po wyczerpaniu pasz z TUZ staje się działalnością konkurencyjną dla towarowej produkcji roślinnej i powinna być rozwijana na GO tylko wtedy, gdy zysk brutto z hektara powierzchni paszowej będzie większy mź z towarowej produkcji roślinnej.

Bilans paszowy

Bilans paszowy jest to dwustronne zestawienie potrzeb bytowych i produkcyjnych na tle możliwości produkcji pasz w danym gospodarstwie. Celem bilansu pasz w gospodarstwie jest zachowanie równowagi pomiędzy produkcją roślinną a zwierzęcą na podstawie pasz Bilans paszowy sporządza się jesienią, po zbiorach Pokazuje on. czy posiadane zasoby oraz planowana produkcja pasz są wystarczające, czy ewentualnie można spodziewać się nadwyżki lub niedoborów pasz Najczęściej bilans paszowy ujmuje się jako zestawienie tabelaryczne, w którym podaje się ilości pasz potrzebnych dla zwierząt na okres żywienia zimowego i letniego.

Bilanse paszowe można sporządzić dwoma metodami:

1.    Metodą tradycyjną, tzn za pomocą liczbowego zestawienia zapotrzebowania i jego pokrycia, a więc przy zastosowaniu zwykłego rachunku arytmetycznego. posługując się naturalnymi lub przeliczeniowymi jednostkami miary i wagi,

2.    Metodą „programowania liniowego", która jest jedną z metod wyznaczania optymalnych decyzji w działalności gospodarczej.

Bilans paszowy metodą tradycyjną najogólniej przedstawić można za pomocą równania:

produkcja pasz + zakup pasz = zużycie pasz + zapasy pasz

Prawidłowo prowadzona gospodarka paszowa polega na tym, aby każdego dnia i w każdym asortymencie pasz: produkcja + zakupy + zapasy były równe lub większe od zużycia Bilans pasz może być sporządzony dla jednego roku, a także dla poszczególnych sezonów żywieniowych Zapasy pasz objętościowych w skali rocznej (średnio 20% zapotrzebowania) tworzone są ze względu na ryzyko ich wytwarzania wynikające najczęściej z niekorzystnego przebiegu pogody. Brak zapasów w sytuacji losowej może zmuszać hodowcę do zmniejszania stanu pogłowia (zmniejszenie produkcji mleka bądź żywca wołowego). W gospodarstwach prowadzących intensywny chów bydła, zarówno mlecznego jak i opasowego, za-kiszame traw powinno stanowić najwłaściwszy sposób gromadzenia rezerw paszowych z trwałych użytków zielonych W Holandii zapas kiszonki i siana równa się rocznemu zużyciu.

Bilans pasz objętościowych polega na wykonaniu następujących czynności

a)    ustaleniu potrzeb paszowych (preliminarz pasz);

b)    obliczaniu produkcji pasz w gospodarstwie przez pomnożenie liczby hektarów zajętych pod poszczególne rośliny uprawiane na pasze przez plony z hektara;

c)    zbilansowaniu zapotrzebowania na pasze z ich produkcją i ustaleniu salda, tj nadwyżki (+) czy tez niedoboru (-) pasz objętościowych;

d)    zaplanowaniu zakupu niezbędnych pasz, tj. koncentratów, mieszanek mineralnych i witaminowych, pasz treściwych oraz wysłodków suszonych.

B. Zadania

1. Dla gospodarstwa specjalizującego się w chowie bydła mlecznego posiadają-cego średnio rocznie 165 sztuk bydła opracować preliminarz paszowy oraz ustalić niezbędną powierzchnię paszową

Założenia Preliminarz paszowy opracować w oparciu o roczny normatyw na pasze dla poszczególnych grup wiekowych i użytkowych bydła (tab 34). W gospodarstwie me występuje potrzeba dzielenia GO na kompleksy glebowe Zapotrze bowame pasz konserwowanych przeliczyć na zieloną masę. Powierzchnię paszową ustalić w oparciu o przeciętne roczne plony wybranych roślin pastewnych

a)    zielonka pastwiskowa 30 t/ha    - ha

b)    kukurydza na kiszonkę 50 t/ha - ha

c)    siano łąkowe 6 t/ha    - ha

d)    jęczmiert (ziarno i słoma) 4 t/ha - ha

e)    okopowe - buraki pastewne 40 t/ha - ha

Odp Powierzchnia paszowa w gospodarstwie wynosi: ogółem -................ ha.

na 1 SD -...........ha.

2 Opracować miesięczny bilans pastwiska (tab. 35) oraz zaprojektować uprawę roślin pastewnych na GO (tab. 36).

Założenia gospodarstwo posiada oborę, w której stado podstawowe krów wynosi średnio 100 szt., o przeciętnej wydajności rocznej 5 000 kg mleka, przy dziennym zapotrzebowaniu na zielonkę 60 kg/szt. Powierzchnia TUZ wynosi 60 ha. przy średnim plonie porostu pastwiskowego 30 t/ha.

3.    Obliczyć, ile krów mlecznych można utrzymać co roku w gospodarstwie, w którym produkuje się 6 000 dt zielonej masy i ok. 1 000 dt buraków pastewnych.

4.    Obliczyć aktualne zapasy pasz w RZD Swojec oraz określić ich „nadwyżki' lub „niedobory”.