img163 (12)

PODSTAWY NEUROREGULACJI KRĄŻENIA KRWI Edyta Sienkiewicz—Latka

CZĘŚĆ TEORETYCZNA ĆWICZENIA

I. Fizjologiczne znaczenie krążenia krwi

Układem krążenia transportowana jest krew, która:

1.    zapewnia wymianę gazową w naczyniach włosowatych oplatających pęcherzyki płucne,

2.    dostarcza tlen, składniki energetyczne i budulcowe do wszystkich komórek organizmu (rola transportowa),

3.    poprzez układ naczyń żylnych odprowadza końcowe produkty metabolizmu komórkowego do narządów odpowiedzialnych za ich wydalenie.

Z krwią rozprowadzane są po całym organizmie hormony i inne substancje biologicznie czynne (udział w regulacji humoralnej). Układ krążenia uczestniczy w termoregulacji, zapewnia filtrację w kłębuszkach nerkowych i produkcję moczu. Dzięki tak różnorodnej roli, krążenie krwi utrzymuje homeostazę organizmu. Umożliwia stałą odnowę składu chemicznego przestrzeni zewnątrzkomórkowej tak ważną dla życia poszczególnych komórek (dostarczanie niezbędnych składników budulcowych, energetycznych i regulatorowych do pojedynczych komórek, a wypłukiwanie produktów metabolizmu komórkowego). Zatrzymanie krążenia krwi pozbawia komórkę tlenu, substancji odżywczych i powoduje, że jej bezpośrednie środowisko przesycone jest końcowymi produktami przemiany materii. Prowadzi to do zaburzeń w odżywianiu komórek i do ich obumierania. Układ żylny (żyły i zatoki żylne wątroby, śledziony, sploty żylne skóry, duże żyły jamy brzusznej) pełni dodatkowo funkcję pojemnościową. W dużych naczyniach żylnych zalega część krwi, stanowiąc rezerwę, która uruchamiana jest celem wyrównywania ewentualnych ubytków objętości krwi krążącej (wstrząs hypowolemiczny).

II. Odruch z baroreceptorów tętniczych

Pionizacja człowieka około 5 milionów lat temu spowodowała, że większa część krwi w układzie krążenia znalazła się poniżej poziomu serca. W tej sytuacji musiał rozwinąć się sprawny system neurogennej regulacji ciśnienia tętniczego

99