IMG92

poddaje się hydrolizie, którą najczęściej przeprowadza się metodą kwaśną (metoda CJerget-Herzfelda) w podwyższonej temperaturze, np.

c₁₂h₂₂o_m + h₂o^^*c₆h₁₂o₆ + c₆h_I2o₆.

sacharoza    glukoza    fruktoza

Metoda Fehlinga polega na miareczkowym oznaczeniu ilości cukru redu-kującego w roztworze potrzebnej do całkowitej redukcji miedzi zawartej w roztworze odczynników Fehlinga I i II o znanym mianie.

Obecność w odczynnikach Fehlinga winianu sodowo-potasowego zapobiega wytrącaniu się wodorotlenku miedziowego i umożliwia prawidłowe przeprowadzenie redukcji miedzi. Winian sodowo-potasowy tworzy z jonami Cu²⁺ ciemnoniebieski, rozpuszczalny w wodzie kompleks miedziowy — miedziowinian sodowo-potasowy. Koniec miareczkowania rozpoznaje się po zaniku barwy niebieskiej, świadczącym o braku jonów Cu²⁺. Zachodzące reakcje można przedstawić następująco:

2

HO-CH—C0ON0

, Cu+ ,oh-^21

HO-CH—COOK (win)

NaOOC

/

COONa]²

CH-O_x ^O-HC

CH-trN) —HC KOOC    ^NCOOK

[Cu(win)₂ j²*

+ 4 HjO

2 (Culwinlj ]' • R £ • tHfl -N.

H

Aldozy

Cu_tOl « 4 (win) ♦ RCOOH + 4 0H"

Cu₂0ł * 4 (win) + RCOOH * 6 OH* ♦ HR

2(Cu(win)_łJ^ł .

9

RCR * 8H₂0

Ktfto/y

Miano odczynników Fehlinga oblicza się na podstawie objętości roztworu cukru o znanym stężeniu, potrzebnej do całkowitej redukcji 20 cm³ (10 + 10) odczynników Fehlinga I i II.

Metoda Lane-Eynona jest modyfikacją metody Fehlinga. Różnica polega na dodaniu pod koniec miareczkowania błękitu metylenowego jako wskaźnika oksydo-redukcyjnego ułatwiającego uchwycenie punktu końcowego miareczkowania. Odbarwienie się błękitu metylowego następuje w środowisku zasadowym dopiero po całkowitym zredukowaniu miedzi (brak jonów Cu²’*' w roztworze), co pozwala na dokładniejsze uchwycenie końca reakcji. Bardzo ważne w tej metodzie jest utrzymywanie roztworu w stanie wrzenia podczas miareczkowania. W metodzie tej stosuje się 5+5 cm³ odczynników Fehlinga I i II o ściśle określonym mianie (10 cm³ odczynników Fehlinga odpowiada 47,5 mg glukozy), a zawartość cukrów redukujących odczytuje się z odpo-

wiednich tabel w zależności od ilości zużytego cukru do redukcji miedzi. Stężenie cukru w roztworze można oznaczać w zakresie od 0,1 do 0,4%. Metoda ta może być stosowana do oznaczenia cukrów w roztworach nieza-barwionych.

Metoda Nizowkina-Jemielianowej jest dalszą modyfikacją metody Fehlinga, polegającą w zastosowaniu wskaźnika, jakim jest błękit metylenowy, w postaci rozpuszczonej w odczynniku Fehlinga I o znanym mianie.

Technika oznaczania cukrów jest identyczna jak w metodzie Lane-Eynona. Odmienne jest natomiast obliczanie zawartości cukrów w badanej próbie produktu. Przeprowadza się ustalanie miana odczynników Fehlinga na podstawie miareczkowania w identycznych warunkach roztworu cukru o znanym stężeniu. Metoda ta również nadaje się tylko do oznaczenia cukrów w roztworach niezabarwionych.

Metoda Luffa-Schoorla. W metodzie tej zastąpiono wodorotlenek sodowy ‘ węglanem sodowym, a winian sodowo-potasowy kwasem cytrynowym. Ilość cukrów redukujących oznacza się metodą pośrednią, na podstawie ilości ściśle mianowanego roztworu tiosiarczanu sodowego zużytego na odmiarecz-kowanie jodu odpowiadającego miedzi zredukowanej przez cukier zawarty w badanym roztworze.

W środowisku alkalicznym cukry redukujące redukują siarczan miedziowy do tlenku miedziawego. Przez wprowadzenie do roztworu jodku potasu i kwasu siarkowego powstaje z nie zredukowanym przez cukry siarczanem miedziowym jodek miedziawy. Po wyczerpaniu jonów miedziowych nadmiar jodu (z dodatku KJ) odmiareczkowuje się tiosarczanem sodu. Przebieg reakcji jest następujący:

2Cu²⁺+4J" ^>Cu₂J₂J + J₂,

J₂ + 2S₂0r->2T +S₄Or.

Zawartość cukrów redukujących odczytuje się ze specjalnej tabeli, sporządzonej na podstawie ilości tiosiarczanu sodowego zużytego do miareczkowania. Metodą tą uzyskuje się dokładniejsze wyniki, niż przy stosowaniu odczynników Fehlinga.

Metoda Bertranda. Oznaczanie cukrów redukujących przeprowadza się metodą pośrednią na podstawie objętości roztworu nadmanganianu potasowego zużytego na odmiareczkowanie żelaza dwuwartościowego odpowiadającego miedzi zredukowanej przez cukry redukujące zawarte w badanym roztworze.

Po dodaniu do roztworu cukrów odczynników Bertranda I i II, zawierających te same składniki, co odczynniki Fehlinga, i po ogrzaniu, cukry redukujące zawarte w próbce redukują ilościowo powstały w roztworze kompleks miedziowy do tlenku miedziawego. Wytrącony tlenek miedziawy

171