Pozytywizm jogi pcwnyiti stanowiskiem filozoficznym dotyczącym wiedzy ludzkiej. Mówi | tym, jakiego rodzą) u treści zawarte w naszych wypowiedziach o święcie zasługują na miano wiedzy. Główne reguły p.;
I t, IcnoiłicoiolUttiu nie nut różnicy realnej między „istotą’* a „zjawiskiem'*, wiedza ludzka nin być oczyszczona z wszelkiej metafizyki, ograniczenie zainteresowań do sfery empirycznie danych fhktów naukowych, poszukiwanie odpowiedzi na pytanie Jak?”, nic zaś „dlaczego?” (Ilcgcl 1 duch obiektywny czy /.eit^eisi, li Mergson i afan vltal, S 1'rcud i id, Molier i dlaczego morfina usypia)
2. Ł nmniuali/.mu to tyle, co żaku/ przypuszczania, by jakakolwiek wiedza formułował la w terminach ogólnych miuła w rzeczywistości inne odpowiedniki aniżeli jednostkowe przedmioty konkretne (nie ma choroby, są tylko ludzie chorzy, o czym mówimy, twierdząc, Ze suma kątów wewnętrznych trójkąta ~ 180 „brzytwa Okhama” na hipostazy);
.1. i ■ nakazująca negować wartość poznawcza wszelkich wypowiedzi oceniających i ftormalvwnvdh. W doświadczeniu nic są zawarte takie jakości jak dobry, zły, szlachetny, nikczemny, piękny, szpetny. Żadne doświadczenie nic mo/c nas zmusić do akceptacji wypowiedzi zawiciąjących nakazy lub zakazy. Np. „Zycie Judzkie jest wartością niewymienialną” - zasady tej nic sposób uzasadnić, można ją arbitralnie przyjąć albo odrzucić. Mamy prawo wypowiadać opinie wurtościąjącc o ludzkim święcie, ale nic mamy prawa przypuszczać, Ze mąją one racje naukowe.
4. i jedności metody wiedzy: sejentyzm, czyli przenoszenie na wszystkie nauki metod wypracowanych przez nowożytne przyrodoznawstwo), czyli preferowanie eksperymentalnych i indukcyjnych metod w nauce.
Wilhelm Dilthey (1833-1911) zapoczątkował przełom antypozytywistyczny powiadąjąc „naturę wyjaśniamy, a Zycie duchowe rozumiemy”, /.a I*. Znanieckim przykład z krzyZem. W pp przełom zapoczątkował w 1900 roku Michel Sadlcr (e s,48).