kupisiewicz dydaktyka ogólna7

156 Dydaktyka ogólna

Dawid J. W. Nauka o rzeczach. Wrocław 1960, Ossolineum.

Doroszewski W. Sztuka dyskutowania. „Trybuna Ludu” 1974, nr 208 z 27 lipca. Flcchsig K.H. Erstfassuny eines Kataloys didaktischer Modelle. Gottingen 1978, maszynopis powielony.

Gaudig H. Didaktische Praludien. Wyd.3. Lcipzig 1908, BG. Teubner.

Geissler E.E. Allgemeine Didaktik. Grundlagen eines Erziehenden Unterrichts. Stuttgart 1981, Ernst Klett Verlag.

Glóckel H. Vom Unterricht. Lehrhuch der Allgemeinen Didaktik. Bad Heilbrunn

1990,    Verlag Julius Klinkhart.

Kerr C. Foreword. „Higher Education” 1972, nr 1.

Klingberg I. Einfuhrung in die Allgemeine Didaktik. Vorlesungen. Berlin 1972, Volk und Wissen Verlag.

Komeński J.A. Wielka dydaktyka. Wrocław 1956, Ossolineum.

Kruszewski K. Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. Warszawa 1991, PWN. Kupisiewicz Cz. O efektywności nauczania problemowego. Wyd. 5. Warszawa 1976. PWN.

Kwiatkowski S.M. Heurystyki i algorytmy w procesie dydaktycznym. Warszawa

1991,    Wyd. Politechniki Warszawskiej.

Lech K. System nauczania. Wyd. 3. Warszawa 1971, PWN.

Lerner L.J., Skatkin M.N. O mietodach obuczenija. „Sowietskaja Picdagogika” 1965, nr 3.

Mauriras-Bousąuet M. Une techniąue pedagogigue d’avenir: lesjewc de simula-tion. „Perspcciives” 1974, nr 4.

Neuner G. (red.) Padagogik. Berlin 1970, Volk und Wissen Verlag.

Okoń W. Zarys dydaktyki ogólnej. Wersja programowana. Warszawa 1970, PZWS, Okoń W. Słownik pedagogiczny. Wyd. 5. Warszawa 1992, PWN.

Okoń W. Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa 1998, Wyd. „Żak” Pestalozzi J.H. Jak Gertruda uczy swoje dzieci. Tłum. W. Szewczuk. Wrocław 1955, Ossolineum.

Sośnicki K. Dydaktyka ogólna. Toruń 1948. Księgarnia Naukowa T. Szczęsny i Spółka.

Szewczuk W. (red.) Słownik psychologiczny. Warszawa 1979, Wiedza Powszechna. Zaczyński W. Metody nauczania. W: Wujek T„ Krawcewicz S., Godlewski M. (red.) Pedagogika. Warszawa 1974, PWN.

Zuckerman D.W., Horn R.E. The Guide to Simulation Gamesfor Educalion and Te-aching. Lexington (Mass.) 1973, Information Ressources Ind.

FORMY ORGANIZACYJNE

O skuteczności pracy dydaktyczno-wychowawczej decydują nie tylko stosowane w niej metody, lecz również formy organizacyjne. Te są z kolei zdeterminowane przez cele i zadania kształcenia, liczbę uczniów objętych oddziaływaniem dydaktycznym, charakterystyczne właściwości poszczególnych przedmiotów nauki szkolnej, miejsce i czas pracy dzieci i młodzieży, wyposażenie szkoły w pomoce naukowe itp. Dobór form organizacyjnych zależy więc, podobnie jak dobór metod nauczania, od wielu różnych czynników. O ile jednak metody odpowiadają na pytanie, jak uczyć w określonych warunkach, np. na lekcji języka polskiego, w warsztacie szkolnym, zakładzie produkcyjnym, na wycieczce botanicznej lub w świetlicy, o tyle formy nauczania, przesądzając o organizacyjnej stronic pracy dydaktycznej, wskazują, jak organizować tę pracę stosownie do tego, kto, gdzie, kiedy i w jakim celu ma być przedmiotem kształcenia.

1. Kryteria podziału organizacyjnych form nauczania

W podręcznikach dydaktyki, zwłaszcza dawniejszych, można się spotkać z opisem takich form organizacyjnych nauczania, jak: indywidualne (jednostkowe), zindywidualizowane, masowe (zbiorowe) i grupowe, ex cathedra i wzajemne (inonitorialne), lekcyjne i pozalekcyjne, szkolne i pozaszkolne. W nowszych podręcznikach wymienia się ponadto nauczanie klasowo-lekcyjne, lekcyjno-gabinetowe, brygadowo-pro-dukcyjne i inne. Podstawę tych podziałów stanowią różne kryteria, a mianowicie:

•    liczba uczniów uczestniczących w procesie nauczania - uczenia się;

•    miejsce uczenia się dzieci i młodzieży;

•    czas trwania zajęć dydaktycznych.