11 M Ustalania przynależnolol uu(|hiwb| ............. 200
116. Siudy Innych wydzielin . .........267
11.0. Włosy.........................267
11.6.1 Ocena morfologiczna 267
110.2. Odróżnienie włosów ludzkich I zwierzęcych 267
110.3. Oznaczanie przynależności grupował I pici .........268
11 7 Fragmenty tkanek ciała ludzkiego................ 268
118. Indywidualizacja śladów biologicznych (DNA)............ 268
T2 J Zagadnienia prawno-medyczne. ze szczególnym uwzględnieniem
odpowiedzialności prawnej lekarza — Stefan Raszeja........270
12.1 Wprowadzenie.......... 270
12 2. Podstawy odpowiedzialności lekarza............... 270
12 3. Rodzaje niekorzystnych wyników postępowania lekarza........271
12 4. Odpowiedzialność karna lekarza.................272
12 6 Odpowiedzialność cywilna lekarza................273
12 6. Odpowiedzialność zawodowa.................. 273
12/, Wybrane zagadnienia związane z odpowiedzialnością prawną lekarza . . . . 274
12 7.1. Obowiązek ochrony zagrożonego życia i zdrowia ludzkiego......274
12 7.2. Zgoda pacjenta na zabieg lekarski...............274
12 7.3. Błąd lekarski i błąd techniczny................275
12 7.4. Działalność eksperymentalna lekarza..............276
12.7.5. Tajemnica lekarska.................... 276
Aneks — Ocena procentowa stałego lub długotrwałego uszczerbku na
zdrowiu ........................... 278
304
Skorowidz
Głównym celem medycyny sądowej, bezpośrednio po jej wyodrębnieifiu z nauk lekarskich (XVIII—XIX wiek), było przystosowanie szeroko pojętej wiedzy lekarskiej do potrzeb wymiaru sprawiedliwości. Jako pewnego rodzaju synteza nauk lekarskich stała się jednocześnie pomostem, który połączył te nauki z prawem sądowym. Ten „klasyczny" kierunek medycyny sądowej jest oczywiście kontynuowany. W pewnym sensie właściwy poziom ekspertyz sądowo-medycznych jest jednym z elementów gwarantujących praworządność i rzutujących na społeczne odczucie sprawiedliwości.
Obecnie medycyna sądowa daleko jednak wykracza poza ówcześnie zakreślone ramy problematyki sądowej (karnej i cywilnej), która użyczyła jej tej tradycyjnej nazwy. Dziś dyscyplina ta obejmuje szereg prawnych zagadnień pozasądowych, graniczących z medycyną społeczną. Problematyka ta dotyczy medycyny komunikacyjnej i medycyny pracy (m.in. ocena i rekonstrukcja wypadków), medycyny ubezpieczeniowej (orzecznictwo w zakresie inwalidztwa, zwłaszcza wypadkowego), higieny społecznej (ocena zjawisk społecznie szkodliwych, jak alkoholizm, narkomania, zatrucie środowiska).
Ujawnia się też profilaktyczna rola medycyny sądowej, i to zarówno w wymiarze ograniczonym do danego środowiska, jak i o zasięgu ogólnokrajowym przez wypracowywanie zasad wprowadzanych do aktów prawnych. Przykładem może być przedstawienie kryteriów stanu nietrzeźwości, które stały się podstawą legislacji, dotyczącej walki z niebezpieczeństwem związanym z używaniem alkoholu w ruchu drogowym i w pracy. Technizacja i chemizacja życia, a także zachodzące w społeczeństwie przemiany stwarzają konieczność stałego rozszerzania profilaktycznych zadań medycyny sądowej. Medycyna sądowa jest również ściśle związana z oceną postępowania lekarzy naruszających zasady nie tylko prawa, ale i etyki zawodowej.
To rozszerzenie zadań medycyny sądowej spowodowało, że w wielu krajach specjalność ta przyjęła nazwę medycyny prawnej (Medecine legale, Kechtsmedizin).
Z samej istoty medycyny sądowej jako nauki stosowanej wynika jej współdziałanie z praktyką, w głównej mierze realizowane przez zakłady medycyny sądowej przy akademiach medycznych oraz zakłady lub pracownie sądo-wo-lekarskie przy niektórych jednostkach społecznej służby zdrowia. W dążeniu do wykrycia prawdy materialnej i tym samym do służenia praworządności zakłady te posługują się wszystkimi dostępnymi metodami, z których tylko część jest stosowana w specjalnościach klinicznych, pozostałe pochodzą z różnych dziedzin nauk medycznych i przyrodniczych i są z reguły w swoisty sposób adaptowane do szczególnych potrzeb opiniodawstwa sądowo-medycz-nfigo.