NoB
1

24 NAUKA O BOGU

terystyczną wiary chrześcijańskiej, a nie tylko dodatkiem do ogólnej wiary w Boga. W niniejszym przedstawieniu jesteśmy tego świadomi. Przyjęliśmy metodę tradycyjną, stawiając całość nauki o Bogu na początku (po wprowadzającym przedstawieniu teologicznej teorii poznania).

1.2.3    Podział

Treść i kolejność tego przedstawienia określa objawienie się Boga jako Ojca poprzez Syna w Duchu Świętym. Punktem wyjścia jest więc wydarzenie Chrystusa. Tylko od Chrystusa dowiadujemy się o Trójcy Świętej (część 2).

Następnie rozpatrujemy, jak ludzie w ciągu dziejów doświadczali Boga. Musimy przy tym brać pod uwagę fakt, że Bóg przychodzi do człowieka nie tylko z zewnątrz, ale spotyka się z nim również we wnętrzu jego serca. Ten raczej antropologiczny aspekt jest tradycyjnie rozważany pod hasłem „poznanie Boga" (część 3).

Kolejnym krokiem jest analiza procesu, jak Bóg jest postrzegany we wspólnocie Kościoła Jezusa Chrystusa (część 4).

Część 5, ostatnia, poświęcona jest problemom współczesnym w kontekście nauki o Bogu.

1.2.4    Słowo Boże

1.2.4.1    Zagadnienia terminologiczne

Zanim podejmiemy ten temat, musimy zastanowić się nad słowem określającym przedmiot niniejszego traktatu. Odpowiednik polskiego pojęcia Bóg znajdujemy we wszystkich |V . ykach. Dla myślenia monoteistycznego może istnieć tylko (eden Bóg; stąd słowo Bóg występuje tylko w liczbie pojedyn-' /oj. Religie politeistyczne znają również liczbę mnogą: bogowie.

Ale jaki jest sens słowa, które ma najwyraźniej bardzo różne u stosowanie? Czy ma ono w ogóle jakiś sens? Bądź co bądź niemało jest ludzi, którzy temu zaprzeczają (ateiści) lub co najmniej kwestionują, czy może za nim kryć się jakaś po-imwalna rzeczywistość (agnostycy). Należy więc pytać, czy Iowo Bóg zawiera prawdę?⁶ W każdym razie dla ludzi, którzy i|u używają, nie jest słowem pustym. Zawiera akceptowaną I u zez nich treść, ważną także wówczas, gdy przeczy się jej i zoczywistości. W tym rozumieniu Bóg to „Istota transcendentna i wszystko uzasadniająca rzeczywistość"⁷. Jest to opis filozoficzny, może być jednak w zasadzie akceptowany również przez chrześcijan.

Chrześcijańskie pojęcie Boga wyróżnia się jednak natychmiast przez pewną odrębność. Ze względu na swoją transcendencję Bóg jest normalnie podmiotem: słowo nazywa istnienie i działanie określanej przez nie rzeczywistości. W oparciu

0    wiarę w Trójcę Świętą chrześcijanin może stosować to słowo niwnież w funkcji orzeczeniowej: „Jezus Chrystus jest Bo-(|iem" lub „Trójca Święta jest jedynym Bogiem". W Nowym Testamencie przyjęto następujący sposób mówienia: jeżeli podmiotem w zdaniu jest Bóg, autor ma zawsze na myśli Ojca lezusa Chrystusa, a więc według terminologii teologicznej pierwszą Osobę Trójcy Świętej⁸.

⁶    J. Track, Sprachliche Untersuchungen zum Reden von Gott (BEvTh 93),

1    Iflttingen 1977; I. U. Dalferth, Religióse Rede von Gott (BEvTh 87), Góttingen 1981; R. Schaeffler, Das Gebet und das Argument. Zwei Weisen des Sprechens von Gott. Eine Einfiihrung in die Theorie der religiósen Sprache, Dusseldorf 1989. O etymologii zob. s. 247.

⁷    J. Track, jw., 254.

⁸    K. Rahner, Theos im Neuen Testament. STh 1, 91-167.