Obraz4

System notowań dla danego papieru wartościowego określa zarząd giełdy. Kurs akcji określa się w złotych, natomiast kurs obligacji w procentach ich wartości nominalnej. W przypadku notowań akcji jednostką transakcyjną jest jedna akcja.

W zakresie kwalifikowania akcji do odpowiedniego systemu notowań przyjęto generalną zasadę, że obrót akcjami spółek należących do segmentów Plus i Prim oraz tworzących portfel indeksów WIG 20 i MIDWIG będzie się odbywał w systemie notowań ciągłych, a obrót akcjami pozostałych spółek — w zależności od stopnia płynności albo w systemie notowań ciągłych, albo w systemie kursu jednolitego.

Ponadto w systemie notowań ciągłych będą kwotowane akcje spółek zakwalifikowanych do „segmentu innowacyjnych technologii” (SiTech), a także zarząd giełdy przynajmniej raz na kwartał będzie dokonywał oceny stopnia płynności obrotu akcjami danej spółki (biorąc pod uwagę średnią wartość, wolumen oraz liczbę zawartych transakcji) i w zależności od wyniku oceny może podejmować decyzje odnośnie do zmiany systemu notowań. Przyjęto zasadę, że akcje o najwyższej płynności są notowane w systemie notowań ciągłych (także obligacje skarbowe), a pozostałe w notowaniu jednolitym z dwukrotnym ustalaniem kursów (podwójny fixing). Tak więc notowania odpowiadają mieszanemu sposobowi notowań, stosowanych już na innych giełdach. System taki pozwala na poznanie rzeczywistego stopnia płynności obrotu danego waloru, a także może wpływać na jego zwiększenie.

Sesja giełdowa dzieli się na kilka faz, którymi są:

1.    Faza przed otwarciem, w której przyjmuje się na otwarcie zlecenia do systemu komputerowego giełdy. Zlecenia te składane przez inwestorów umieszcza się w centralnym arkuszu zleceń, jednakże nie dochodzi do zawierania transakcji. Arkusz zleceń na bieżąco uzupełniany o napływające zlecenia udostępnia się użytkownikom systemu. Po wprowadzeniu do arkusza każdego nowego zlecenia kalkuluje się tzw. teoretyczny kurs otwarcia (TKO), który podaje się do wiadomości publicznej. Pozwala on uczestnikom obrotu giełdowego orientować się co do ewentualnego poziomu kursu otwarcia w notowaniach ciągłych lub co do kursu jednolitego w danym dniu giełdowym. Następuje więc „oglądanie” bieżącej sytuacji na rynku, zanim jeszcze rozpoczną się notowania. Pozwala to także na anulowanie zlecenia przed rozpoczęciem notowań.

2.    Faza interwencji występuje jedynie w systemie notowań jednolitych, bezpośrednio przed określeniem kursu jednolitego. W czasie jej trwania nie można składać zleceń giełdowych, natomiast animatorzy rynku mogą modyfikować wcześniej złożone przez nich zlecenia w celu zwiększenia płynności obrotu danego waloru i zmniejszenia występującej nierównowagi przy danym TKO. Modyfikacja może dotyczyć wyłącznie: zwiększenia wolumenu obrotu, zwiększenia ceny w zleceniu kupna lub zmniejszenia ceny w zleceniu sprzedaż}' (czyli zaoferowania lepszej ceny). Informację o modyfikacji zlecenia na bieżąco przekazuje się do wiadomości uczestnikom obrotu, śledzącym zachowanie się kursów. Jeżeli dany walor nie ma animatora, to wszyscy uczestnicy rynku mogą modyfikować złożone wcześniej zlecenia.

3.    Fixing, czyli moment, na który w notowaniach ciągłych wyznaczona jest cena otwarcia, a w notowaniach jednolitych określany jest kurs jednolity. Ceną otwarcia lub kursem jednolitym staje się ostatni znany TKO z fazy przed otwarciem. Cena otwarcia staje się na danej sesji giełdowej w notowaniach ciągłych kursem odniesienia. W czasie fixingu następuje realizacja zleceń wprowadzonych do arkusza zleceń w fazie przed otwarciem.

4.    Notowania ciągłe, podczas których możliwe jest wprowadzanie zleceń, a transakcje zawiera się w sposób ciągły, zgodnie z typem danego zlecenia. Cena realizacji zlecenia może się zmieniać z transakcji na transakcję. Na zakończenie notowań ciągłych odbywa się krótka faza przed zamknięciem, w czasie której przyjmuje się zlecenia na zamknięcie i na jej zakończenie wyznacza się kurs na zamknięciu.

5.    Faza dogrywki występuje tylko w systemie notowań jednolitych bezpośrednio po wyznaczeniu kursu jednolitego (fbdngu). W czasie jej trwania wszyscy uczestnicy rynku (w tym także animatorzy) mogą składać zlecenia, jednakże ich realizacja odbywa się po wyznaczonym kursie. Można również anulować i modyfikować wcześniej złożone zlecenia w celu ich realizacji po cenie równej wyznaczonemu kursowi jednolitemu. Po zakończeniu tej fazy ponownie rozpoczyna się faza przed otwarciem, by drugi raz określić kurs jednolity (drugi fixing).

4.7.6. Zasady prowadzenia notowań

Jak wspomniano, notowania na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych odbywają się w systemie ciągłym oraz w systemie kursu jednolitego. Notowania ciągłe zaczynają się ogłoszeniem kursu otwarcia, a kończą ogłoszeniem kursu zamknięcia. Oba kursy określa się na podstawie zleceń maklerskich z limitem ceny i bez limitu ceny (PKC i PCRO). Oblicza się je na podstawie stosowanych kolejno następujących kryteriów:

1)    maksymalizacja wolumenu obrotu,

2)    minimalizacja różnicy między liczbą papierów wartościowych w zleceniach sprzedaży i w zleceniach kupna możliwych do realizacji po wyznaczonym kursie,

3)    minimalizacja różnicy między kursem określanym a kursem odniesienia.

W praktyce określanie kursu otwarcia lub zamknięcia poprzedzone jest

przyjmowaniem zleceń na otwarcie lub zamknięcie, dla których wyznacza się TKO, który następnie staje się kursem otwarcia lub zamknięcia. Z chwilą ogłoszenia ich wartości stają się one ceną, po której zawiera się transakcje giełdowe na otwarciu lub zamknięciu. Przy tak wyznaczonym kursie:

a) wszystkie aktywne zlecenia PKC oraz aktywne zlecenia kupna z limitem ceny wyższym i zlecenia sprzedaży z limitem ceny niższym od kursu określonego muszą być zrealizowane w całości,

181