60 lV«»lnicy r>nlu hcśmyi
• przygotowywanie projektów aktów prawnych dotyczących funkcjonować* ku papierów wartościowych;
• współdziałanie z innymi organami administracji rządowej, Narodowym b kiem Polskim oraz instytucjami i uczestnikami publicznego obrotu w kształtów arna polityki gospodarczej patistwa umożliwiającej rozwój rynkuj? piciów wartościowych;
• upowszechnianie wiedzy o zasadach dotyczących funkcjonowania rynku rów wartościowych;
• inspirowanie, organizowanie i podejmowanie przedsięwzięć zapewniają sprawne funkcjonowanie rynku papierów wartościowych oraz ochronę inwa* rów;
• dopuszczanie do publicznego obrotu papierów wartościowych przez jedy^ w Polsce instytucję, a także w uzasadnionych przypadkach uchylanie zezwoW publicznego obrotu papierami wartościowymi konkretnej spółki;
• prowadzenie procedury licencjonowania pośredników na rynku papierów w** ściowych (tzn. maklerów giełdowych, doradców inwestycyjnych), w tym licet cjonowanic domów maklerskich w zakresie pośrednictwa w kupnie i sprzedaj walorów notowanych na rynkach poza granicami Polski (swobodny przepij kapitału i wzrost możliwości inwestycyjnych); ustalanie tematów obowjąa^ cycfa na egzaminach oraz trybu ich przeprowadzania, powoływanie komisji zaminacyjnej oraz dokonywanie wpisu na listę maklerów giełdowych i dorad ców inwestycyjnych;
• wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności maklerskiej (domom makler skini bankom) i doradczej, a także licencjonowanie towarzystw funduszy im* stycyjnych i kontrola ich działalności.
Dopuszczenie papierów wartościowych do publicznego obrotu przez KPW< jest decyzją administracyjną, która nie może być utożsamiana z brakiem ryzyka U testowania w te papiery. Dopuszczenie ich do obrotu oznacza bowiem, że inwesto rzy mają gwarancję dostępu do informacji o sytuacji ekonomicznej emitenta i moi liwościach jego rozwoju, co powinno być wystarczające do oceny ryzyka inwestycyjnego. Duże uprawnienia KPWiG mają wpływ na rozwój bezpiecznego rynka kapitałowego. W rezultacie mają one wpływ na wzrost siły i roli polskiego ryoh kapitałowego w kraju i poza krajem.
Krajów) Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW) powstał w 1991 r. ja ko instytucja rozliczająco-nadzomjąca rynek kapitałowy, jest ona odpowiedziała za depozyt (rejestr) papierów wartościowych oraz rozliczanie transakcji giełdo-wych. których przedmiotem są instrumenty rynku kapitałowego. KDPW w pierw-szym etapie (do 1994 r.) funkcjonował jako wyodrębniony organizacyjnie dzid GPW * Wauwk. a w drugim etapie (od końca 1994 r.) stal się samodzielny podmiotem, ponieważ przyjął formę spółki akcyjnej założonej przez Ministra Pi* mialccil Własnościowych (MPW) j GPW w Warszawie. Wlarfcjciclem tej spółfc
zostało MPW (aktualnie Ministerstwo Skarbu Państwa) i GPW w Warszawie. Aktuariuszami KDPW mogą być tylko spółki, które prowadzą giełdę i rynek poza-giełdowy, domy maklerskie. Skarb Państwa. Narodowy Bank Polski i inne banki Celem KDPW nic jest zysk. a więc jego akcje nie dają prawa do dywidendy.
Podstawą polskiego publicznego rynku papierów wartościowych jest zasada, te papiery te nie istnieją w postaci fizycznej, lecz w postaci zdematerializowanej, czyli w formie zapisu komputerowego. Oznacza to. że wszystkie dane o papierach wartościowych, w tym fakt posiadania danego papreni przez danego inwestora i zmiany praw własności tego papieru są zawarte i przeprowadzane elektronicznie (w pamięci komputera). Inwestor, kupując papiery wartościowe danej spółki będące * obrocie publicznym, otrzymuje imienne świadectwo depozytowe jako potwierdzenie złożenia ich do depozytu. Świadectwo to jednak nie jest papierem wartościowym.
W Polsce w publicznym obrocie papierami wartościowymi obowiązuje system ich dematerializacji, w którym bardzo ważną rolę pełni KDPW. W analogii do klasycznego systemu depozytowego system oparty na niematerialnym obrocie papierów wartościowych we współczesnym świccie ma istotne cechy pozytywne. Nie ma bowiem zapotrzebowania na skarbce w celu przechowywania papierów wartościowych, a rozliczenia są szybkie i elastyczne. Ponadto istnieje większe bezpieczeństwo obrotu papierami wartościowymi w związku z brakiem ryzyka ich utraty lub fałszerstwa.
Generalnie, po pierwsze. KDPW rejestruje i rozlicza transakcje, dokonując przesunięć papierów wartościowych między kontami depozytowymi swoich uczestników, a także dokonuje przelewów pieniężnych między rachunkami pieniężnymi uczestników (inwestorów) w Banku Rozliczeniowym. Po drugie. KDPW sprawuje nadzór nad bezpieczeństwem depozytów i obrotu papierami wartościowymi.
Do głównych zadań KDPW należy:
• rejestracja i przechowywanie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu, w tym nadawanie kodu papierom wartościowym każdej emisji (aby emitent nie mógł różnicować praw z walorów mających ten sam kod) i ustalanie procedury ewidencji papierów wartościowych;
• wystawianie świadectw depozytowych właścicielom papierów wartościowych, którym KDPW prowadzi indywidualne konta depozytowe;
• rozliczanie transakcji zawartych na rynku regulowanym (rozliczenia papierów wartościowych i jednocześnie rozliczenia pieniężne);
• nadzór nad zgodnością wielkości emisji z liczbą papierów wartościowych znajdujących się w obrocie (depozycie) i obsługa realizacji zobowiązań emitenta wobec właścicieli papierów wartościowych (obsługa wypłat dywidend i odsetek, wykup obligacji lub wykonywanie prawa poboru akcji nowej emisji).
W związku z powyższym każdy inwestor dokooujący transakcji na rynku kapitałowym musi posiadać rachunek pieniężny oraz rachunek papierów wartościo-