200 _
wydychasz <- odsyłasz energię z powrotom do najdalszego zakątka pokoju.
StaiS z dala od grupy, dłonie zwróć na zewnątrz. Wyślij cnorgię do kogoś przebywającego w tym samym pokoju. Czy ktoś z obecnych odebrał ton przekaz?
Aktorzy stoją jeden za drugim. Osoba będąca z tyłu koncentruje się na prostym poleceniu (otwórz drzwi, usiądź, uściśnij mi dłoń), a następnie wysyła je do osoby stojącej przed nią, która to polecenie wykonuje.
Stanisławski uczy aktorów udoskonalania komunikacji niewerbalnej, improwizując sytuacje, któro z naturalnych względów rozgrywają się w ciszy.
Improwizacje w ciszy
W bibliotece A chce pozdrowić B, który przypomina słynnego aktora; B nic życzy sobie, by mu przeszkadzano.
^ Między A i B po poważnej kłótni zapadła cisza; A chce się pogodzić, ale nie chce tego głośno powiedzieć.
3 W domu, do którego włamuje się złodziej, przebywa niewidomy.
^ A siedzi na ławce w parku, chcąc spotkać B, ale na ławce usiadł właśnie C i czyta gazetę. A chce, żeby C sobie poszedł.
^ W poczekalni u dentysty,
Na peronie dworca kolejowego.
Aktorzy używają słów dopiero po ugruntowaniu pozuwcrbalnych sposobów porozumiewania się. Stanisławski prosi aktorów o improwizację na temat jakiejś dobrze im znanej sytuacji z użyciem własnych słów.
Improwizacja słowna
Wystawa sztuki. Kilku odwiedzających, jeden sprzedający.
<3 Sklep z tandetą. Kilku klientów, jeden sprzedawcu.
tp A czeku nu B, ale przychodzi C.
# A przychodzi do B, żeby pożyczyć pieniądze. U odmawia.
Dzień pracy; szef, sekretarka, portier.
SZTUKA AKTUKSKA XX ii
GRUPA DRUGA
System proponuje aktorom ro?,^ itc metody procy nad rolą. Niektóre, y nich odwołują się do wyobraźni i w I telekin, jak „poznanie afcktywne"j i „linia działań. Inne kładą nacisk nj aspekt fizyczny: „metoda działoś fi. i zycznyeh" i „analiza aktywna”, Wszy. stkic zakładają, żc rozpoczęcie pr4 musi poprzedzać wnikliwa lektura sztuki. Kiedy fikcyjni studenci Sta. nisławskiego przyznają się, że „czy. 1 tali” Otella w tramwaju czy autobusie z egzemplarzy, w których brakowało stron, studiując jedynie kwestie własnych ról albo przypominając so- f bie przedstawienia, które kiedyś widzieli, Stanisławski udziela im solidnej reprymendy. „Pierwszemu zaznajomieniu się z rolą trzeba udzielić wiele uwagi, jest to pfierwszy etap f twórczości” {Artykuły, fragmenty, rozmowy) Stanisławski buduje metaforę, w której porównuje ten kontakt z pierwszym spotkaniem kochanków, kiedy autor uwodzi aktora. Próby zbliżają ich do siebie jeszcze bardziej, co prowadzi do małżeństwa, f Owocem tego związku jest nowa istota ludzka - postać sceniczna.
Poznanie afektywne (na*
zywane także analizą ko* m
gnity wną)
Przedstawiona tu technika analizy dramatu składa się z dwóch etapów, ¥ Najpierw zespół spotyka się, by podczas prób stolikowych przedyskutować wszystkie elementy sztuki oraz historyczne uwarunkowania przedstawionego w niej świata. (Praca ta F ma charakter intelektualny, a zatem poznawczy.) Potem zaś aktorzy pracują indywidualnie, wyobraźąjąc sobie poszczególne sytuacje z życia % swoich bohaterów, n tym samym wzbudzając w sobie empatię. (Wizualizacja wiąże się z reakcją emocjonalną. * czyli ufektywną.) Tego rodząju fan; tuz jo zawierąją w sobie elementy * j