D M<Quail. Teoria komunikowania mwatjg, Wansiwi 2007 ISBN M7S-S5-OI-ISIS3-M, Oby WN PWN 2007
18.12. Rozrywka 489
runków różnych grup społecznych. Dla tych, którzy nic mają dużej wiedzy historycznej, media pełnią również rolę ..pamięci zbiorowej” narodu. Media nic posiadły tych cech jako pierwsze, ale wykorzystują je wszystkie, tworząc mniej lub bardziej spójne narracje, które powielają, czyniąc je pośrednim źródłem wyobrażeń ludzi na temat społeczeństwa, w jakim żyją. i swojego miejsca w tym społeczeństwie. Media odczuwają nienasycony głód nowości i potrzebę ciągłości, więc przyczyniają się do zmiany, podchwytując każdą nową modę, obawę albo ważny fakt, które nadają się na część większego tematu informacyjnego czy wątku fabularnego. Media stały się w praktyce filtrami zmiany dla większości ludzi, zwłaszcza jeśli dokonują podobnych selekcji i podobnie postrzegają otaczający ich świat.
Odpowiedź na te i inne pytania zależy w dużym stopniu od perspektywy, jaką przyjmiemy, oraz od naszych wstępnych założeń dotyczących danego problemu. Musimy leż pamiętać, że między mediami a społeczeństwem zachodzi ciągła interakcja. Media, czy to jako rozwiązanie techniczne, czy treści kulturowe, nie prowadzą do zmiany kulturowej i społecznej w prosty, przyczynowy sposób. Wyniki ich interakcji ze społeczeństwem są rozmaite, nieprzewidywalne i uzależnione od okoliczności. Wraz ze swoim rozwojem media niewątpliwie odwróciły uwagę widowni od innych czynności (efekt zastąpienia), stały się kanałem docierającym do coraz większej liczby ludzi z informacjami, które nie były tak szeroko dostępne wcześniej, i zmieniły sposób obiegu informacji i idei. Jest to ważne dla instytucji społecznych, które zabiegają o uwagę społeczeństwa i pragną się z nim komunikować. Pozostałe instytucje są zmuszone przystosować się lub jakoś odnieść do środków masowego przekazu, albo wykorzystywać kanały masowej komunikacji do własnych celów. Sprawia to, że zmianie ulega ich własna działalność.
Media nie działają na ogół wprost. Przyczyniają się do zmian w zakresie oczekiwań społecznych, możliwości sprostania potrzebom i sposobu funkcjonowania innych instytucji. Zwłaszcza te ostatnie są coraz bardziej uzależnione od mediów jako kanałów komunikacji ze społeczeństwem i przystosowały się do tak zwanej logiki mediów, która wywiera potężny wpływ na ich działanie. Jak zauważyli David Allheide i Robert Snów (1991: ix). „dzisiaj wszystkie instytucje są instytucjami medialnymi”. Instytucje polityczne omówimy w rozdziale 19, ale podobne wnioski można sformułować w odniesieniu do instytucji kulturalnych i społecznych.
Najszerszą kategorię treści medialnych, stanowiącą o ich popularności, można określić jako „rozrywkę”. Dolf Zillmann ijennings Bryant (1994) przypominają nam, że oprócz lak często badanych niezamierzonych negatywnych skutków rozrywka oddziałuje na widownię na wiele innych sposobów i sama jest zamierzoną zarówno przez twórców, jak i widownię, formą oddziaływania. Jak się okazuje, rozrywkę trudno zdefiniować, chociaż jej głównym celem wydaje się relaks i pogrążenie w jakiejś! fabule lub przedstawieniu. Można ją również rozważać w kategoriach bardziej spe-