S6300447

Jacek Alchimowic

KLASYFIKACJA TNM

Uzyskanie informacji o zaawansowaniu choroby )esi niezbędne do zaplanowania leczenia chorego. W raku płuca oraz w innych nowotworach o charakterze litego guza korzysta się z klasyfikacji TNM. Parametr T oznacza guz (tumor), N - węzły chłonne (nodulus). a M - przerzuty (mitastaus). Cyfra dodana do każdej z liter T. N, M oznacza zaawansowanie danego parametru. Zasadę jest, że im mniejsza wartość cyfry, tym mniejsze zaawansowanie danego parametru. Obecnie obowiązuje klasyfikacja z 1997 r., następna edycja spodziewana jest jesienię 2009 r.

Guz(T)

1.    T_x - nie można ocenić guza lub na rozpoznanie raka wskazuje wykrycie komórek rakowych w badaniu cytologicznym plwociny albo popłuczyn oskrzelowych pobranych w trakcie bronchoskopii, bez uwidocznienia guza w obrazach radiologicznych, tomografii komputerowej i bronchoskopii/ bronchofiberoskopu.

2.    T₀ - oie stwierdza się obecności guza.

3.    T„ - rak przedinwazyjny (in situ).

4.    Tj - guz o największym wymiarze, który nie przekracza 3 cm, otoczony przez miąższ płucny łub niezmienioną opłucną trzewną. nie przekracza oskrzela płatowego (nie jest obecny w oskrzelu głównym).

5- Tj - guz. który spełnia kryteria: największy wymiar przekracza 3 cm. nacieka na oskrzele główne, ale wolny od nacieku pozostaje dystans co najmniej 2 cm od ostrogi głównej, nacieka na opłucną trzewną. współistnieje niedodma lub zapalenie płuca, jednak nie obejmuje całego płuca.

6. Tj - guz każdego rozmiaru, który nacieka na co najmniej Jedną ze struktur opłucną ścienną i ścianę klatki piersiowej włączając osklepek (guz Pancoasta). przeponę, opłucną sródpiersiową, osierdzie, naciek w oskrzelu głównym mniej niż 2 cm od ostrogi, ale nie naciekający jej. niedodma lub zapalenie płuca, obejmujące cały narząd.

7 T₄ - guz każdego rozmiaru naciekający na co najmniej jedną ze struktur: serce, tchawicę, duże naczynia (aorta, żyła główna), przełyk, kręgosłup, rozwidlenie tchawicy, potwierdzony w badaniu cytologicznym wysięk nowotworowy w jamie opluć siej, przerzut w tym samym płacie, co guz pierwotny.

Węzły chłonne (N)

1.    N, - nie można ocenić nfłlAw chłonnych.

2.    H, - nie stwierdza B( przerzutów w okolicznych węzłach chłonnych.

y N, - obecność przerzutów w węzłach chłonnych wewnyrzptucoych (wnęk *eg-mentarnych - nacja 12. wnęk płatowych - nacja ii, pozapłuenc, przy otkrcehi głównym - nacja 10).

4.    Nj - przerzuty w węzłach chłonnych śródpiersią po nronię guza. nacja 1 -najwyższe sródpieraiowe; nacja 2.4- pr zytchawlcz* górne i dolne. 5 - okolica pod lukiem aorty. tzw. okienko aortalno-płocne; 6 - przyaortalar. 7 - pod rozwidleniem tchawicy; 8 - przy przełykowe: 9 - więzadb płucnego.

5.    N'j - przerzuty w węzłach chłonnych iródpier nowych po drugiej uronię nu guz pierwotny lub w węzłach chłonnych wokół mięśni pochyłych i w dołach nadobojczykowych.

Przerzuty odległe (M)

1.    Mo - nie wykryto przerzutów odległych.

2.    M, - przerzuty w narzędoch odległych, w tym w węzłach chłonnych poza wymienionymi powyżej lub innym piacie niż zajęty przez guz pierwotny w tym samym płucu.

Ocena każdego z parametrów T, N, M pozwala na ustalenie stopnia zaawansowania klinicznego nowotworu. W przypadku raka płuca wyróżnia się stadia,

które przedstawiono w tabeli 3.

Tabela 3. Stopniowanie raka płuca wg TNM

Stadium raka	Wartość parametrów TNM
Stadium 0 - ca in silu	T|,N0M0
Stadium 1A	T.NoMo
Stadium IB	TjNoMo
Stadium 11A	T,N,M0
Stadium UD	T,N,Mo.T,NoMo
Stadium 1UA	T,N,Mo, T,N,M0. TjNjM0, T,N,Ma
Stadium 1IIB	T,NoM* T.N.M* Wt*. T,N,M* T/łyMo. TłNjM#
Stadium IV	każde T. każde N. M:

Zaawansowanie kliniczne raka płuca koreluje t przebiegiem klinicznym choroby i rokowaniem dla chorego. Im wcześniejsze stadium, lym mniejsze zaawansowa nie, n tym samym lepsze rokowanie. Chorzy leczeni w stadium 1 maję 60-100%

43