Scan0005 (38)

Enzymy - glikozydazy DNA .mono- i dwufunkcyjna Naprawa z wycinaniem nukieotydów

Dotyczy foto produktów, uszkodzeń wewnątrz- i międzynicicwych zaburzających konformację DNA Fragment jednoniciowego DMA zawierający uszkodzony nukleotyd jest usuwany i zastępowany nowym DNA.

Naprawa ta ma na ceiu usuwanie uszkodzeń DNA spowodowanych czynnikami chemicznymi lub fizycznymi (UV).

U pro- i ekuariotów wycinanie nukieotydów przebiega wg. Podobnego schematu:

rozpoznanie uszkodzenia na podstawie nieprawidłowej struktury przestrzennej cząsteczki DNA przyłączanie kompleksu białkowego w miejscu uszkodzenia

podwójne nacięcie nici w miejscu oddalonym o kilka nukieotydów (12-13 nukleotydowy oligomer u prokariotów, 24-32 nukleotydowy oligomer u eukariontów) uwolnienie wyciętego oligomeru zawierającego uszkodzenie pomiędzy nacięciami synteza naprawcza aby wypełnić lukę połączenie wolnych końców przez ligązę I, DNA

Naprawa rekombinaeyjna- naprawa dwuniciowych pęknięć w DNA

Wrodzone zaburzenia naprawy DNA-zespoły niestabilności chromosomów

Są to choroby dziedziczące sią(autosomolpie recesywn/efpredysponujące do rozwoju nowotworów.

Xeroderma pigmentosum

Brak lub obniżona zdolność do wycinania dimerów pirymidynowych z DNA.

Przyczyna: mutacja w genach kodujących białka enzymatyczne biorące udział w wycinaniu dimerów pirymidyny (obniżona aktywność endonukleaz)

Wzrost częstości wymian chromatyd siostrzanych (SCE), pękanie chromosomów Nowotwory: rak skóry, czerniak złośliwy, mięsaki.

Ataksja teieagiectasia

Przyczyna: mutacja genu^JVłl{Jbcus llq23)| kodującego kinazę ATM. Białko to ulega aktywacji w przypadku dwuniciowych pęknięć DNA i jest częścią systemu naprawy DNA.

Zaburzenia naprawy uszkodzeń DNA wywołanych promieniowaniem jonizującym Pęknięcia chromosomów:translokacje (głównie 7;14), inwersje.

Nowotwory: białaczki, chłoniaki

Zespół Fanconiego

Uwarunkowany jest poligonowo:

Gen FAA (16q24.3) - 60-65% przypadków Gen FAC (9q22.3)

Gen FAD (3p22-26)