Niezależnie od kierunku padania wiązki światła na siatkę dyfrakcyjną, oprócz promienia biegnącego wzdłuż kierunku wiązki padającej, po obu stronach pojawiają się promienie ugięte kolejnych rzędów. Kątem ugięcia nazywany kąt między kierunkiem promienia padającego i kierunkiem promienia ugiętego. W przypadku przedstawionym na rysunku obok, promienie ugięte mogą tworzyć z promieniami padającymi ką A zatem maksymalny kąt ugięcia wią
w granicach 0°-120° oraz 0°-60°. ;i wynosi 120°.
Rozwiązanie zadania 5.9 Prawidłowa odpowiedź: A.
Jeśli na kryształ pada promieniowanie rentgenowskie, to kolejne maksima interferencyjne występują przy kącie odbłysku © spełniającym warunek Braggów:
d
nZ = 2dsin®,
gdzie Z - to długość fali padającej, d - odległość między płaszczyznami sieciowymi (stała sieci), n - kolejne liczby całkowite odpowiadające kolejnym wzmocnieniom.
Dla piewszego maksimum (n = 1) warunek Braggów ma postać:
Z = 2dsin®,
skąd sin® = -^-.
2 d
Rozwiązanie zadania 5.10 Prawidłowa odpowiedź: D.
Podobnie jak w poprzednim zadaniu korzystamy z warunku Braggów dla pierwszego wzmocnienia:
źl = 2dsin®.
Długość fali światła padającego na każdy z kryształów jest jednakowa, więc
2d{ sin©, = 2dksin©k.
Szukany stosunek stałych sieci w kryształach kil ma wartość:
d. sin©. sin2©. 2sin©kcos©. - ^
— =-- =-— =---— = 2cos©k.
d, sin©k sin©k sin©k
Rozwiązanie zadania 5.11 Prawidłowa odpowiedź: A.
Współczynnik załanania n2/x w ośrodku 2 względem ośrodka 1 można wyrazić jako stosunek prędkością fali w ośrodku 1 do prędkości v2 fali w ośrodku 2:
Niekiedy bywa on nazywany względnym współczynnikiem załamania. Jeśli światło przechodzi z próżni do ośrodka, w którym ma prędkość v, to współczynnik załamania n, zwany bezwzględnym współczynnikiem załamania światła w tym ośrodku, wyraża się wzorem:
c
n ——. v
W rozważanym zadaniu współczynnik załamania szkła względem wody ma wartość
n piSjl > L skąd vw > v .
%
Współczynnik załamania szkła względem kwarcu jest równy
V
skąd Pk<iV
Vs
Wartości prędkości światła w omawianych ośrodkach spełniają zatem nierówność:
vk < vs < vw.