skanuj0009 (308)

172 5. Kulturowe aspekty turystyki zrównoważonej

5.2.2.2. Koncepcja „wioski kulturowej”

Koncepcją teoretycznie bliską idei turystyki zrównoważonej z punktu widzenia turystyki etnicznej jest koncepcja „wioski kulturowej” (ang. cultural village). Chociaż jest ona najbardziej konsekwentnie realizowana od kilkudziesięciu już lat (pierwsza cultural village powstała w latach 60. XX w.) w Republice Południowej Afryki, to cultural villages można spotkać w innych krajach Afryki (Suazi, Malawi, Zambii, Botswanie, Lesotho, Kenii i Rwandzie), a także w państwach Azji Wschodniej (Korei Południowej, Chińskiej Republice Ludowej, Mongolii oraz na Tajwanie) i Azji Południowo-Wschodniej (przede wszystkim w Malezji, ale także w Kambodży, Wietnamie, Tajlandii i Indonezji), w Australii i Oceanii (poza Australią, również w Vanuatu i na Wyspach Cooka), jak również w regionie Morza Karaibskiego (Dominika) i na Bliskim Wschodzie (Katar).

Według południowoafrykańskiej autorki M.A. Mearns [2006,60] w kontekście idei cultural village można znaleźć kilka argumentów przemawiających na ich korzyść oraz kilka argumentów wręcz przeciwnych.

Korzyści wynikające z istnienia „wiosek kulturowych” sprowadzają się przede wszystkim do następujących kwestii:

•    ich istnienie umożliwia zatrudnienie i pozyskanie dochodów ludności, która z reguły ma niewielkie szanse na znalezienie godziwej pracy w gospodarce formalnej;

•    „wioski kulturowe” przyczyniają się do zachowania dawnych zwyczajów, pozwalają przetrwać tradycjom rzemieślniczym, twórczości artystycznej itp.;

•    obecność cultural villages ma pozytywny wpływ na rozwój innych usług (nie tylko usług turystycznych) oraz lokalnej działalności produkcyjnej (nie tylko związanej z rzemiosłem);

•    po odwiedzeniu „wioski kulturowej” turyści mają większą wiedzę o innych narodach i grupach etnicznych, która może być dalej przez nich pogłębiana.

Do głównych argumentów wysuwanych natomiast przez przeciwników koncepcji „wiosek kulturowych” należą:

•    osoby, które są spotykane przez turystów we „wioskach kulturowych” nie są autentyczne i odgrywają jedynie wyuczone (czasami nawet nakazane im) role, bez możliwości wnoszenia samemu czegoś nowego;

•    cultural villages są często przedsięwzięciami czysto komercyjnymi, często należącymi do hoteli itp.;

•    w „wioskach kulturowych” można jedynie znaleźć potwierdzenie obiegowych opinii dotyczących danej grupy etnicznej;

•    krótki czas pobytu turystów w cultural villages nie pozwala im nawet na jedynie tylko nieco głębsze poznanie specyfiki danej kultury;

•    oferowane turystom pamiątki są często produkowane przez rzemieślników nie mających pic wspólnego z daną „wioską kulturową”, a dochody z ich sprzedaży nie zasilają budżetów rodzinnych osób spotykanych przez turystów.

Według H. Hughes [2003, 4] idea „wiosek kulturowych” nawiązuje do głoszonego w Republice Południowej Afryki, jeszcze w czasach polityki segregacji rasowej (w języku afrikaans apartheid), hasła „osobno, ale równi” (ang. ,jseparate but equal”). Pierwsze